در عصر جدید، سازمان‌ها بیش از پیش به اهمیت رضایت و سلامت روانی کارکنان بر بازدهی کاری پی برده‌اند؛ به همین دلیل بسیاری از سازمان‌ها و شرکت‌های بزرگ که تعداد پرسنل بالایی دارند، برای افزایش راندمان کار اقدام به استخدام روانشناسان می‌کنند. روانشناسانی که علاقه دارند در محیط‌های صنعتی و سازمان‌ها کار کنند باید بر رفتار و عملکرد کارکنان در محیط کاری تمرکز کنند. این روانشناسان به کمک اصول روانشناسی و متدها و روشهای پژوهشی تلاش می‌کنند با بهبود عملکرد، ارتباطات، رضایت شغلی و حس امنیت به افزایش بازدهی کاری کمک کنند.
چرا سازمان‌ها به استخدام روانشناس نیاز دارند؟
عوامل و متغیرهای زیادی میزان عملکرد و بازدهی یک سازمان یا شرکت را تعیین می‌کند. ارتباطات بین فردی موثر، حل تعارض، ارزیابی فرآیند، شایستگی و صلاحیت حرفه‌ای و مدیریت موثر و کارآمد از جمله موارد لازم و ضروری برای موفقیت یک کسب و کار هستند. وجود کاستی در هر یک از این زمینه‌ها می‌تواند بر نحوه گزینش و استخدام کارکنان، آموزش پرسنل، به اشتراک گذاری اطلاعات یا تعامل و ارتباط کارکنان با هم تاثیر منفی بگذارد.
روانشناسان به کمک روشهای تحلیلی و ارزیابی و تحقیقات کمی این مشکلات را در سازمان‌ها شناسایی می‌کنند و با توجه به محیط کاری، بهترین روش را برای بهتر کردن جو کاری به کار می‌گیرند.
روانشناس در محیط های صنعتی و سازمانی چه می‌کند؟
روانشناسی که در سازمان‌ها کار می‌کند، تمرکز اصلی‌اش بر بهبود عملکرد محیط کار و افراد است. همانطور که روانشناس در کلینیک‌ها و بیمارستان‌ها با مشکلات فردی و اختلالات روانی سر و کار دارد؛ در سازمان‌ها با ارزیابی و مشاهده مشکلات محیط کار و استفاده از اصول و روشهای روانشناسی به حل اختلافات و تعارض‌های بین کارکنان، افزایش رضایتمندی شغلی و در نتیجه، بهبود عملکرد محیط کاری کمک می‌کند. این افراد نحوه مدیریت کار، ارتباطات کارکنان با یکدیگر را بررسی می‌کنند، اخلاقیات و فرهنگ سازمانی شرکت یا سازمان را مورد تحلیل قرار می‌دهند و با اصلاح سیاست‌های کاری، برگزاری جلسات آموزشی، مشاوره‌های کاری و برنامه‌ریزی‌های موثر برای بهبود و افزایش کارآیی و بازدهی محیط کار تلاش می‌کنند.
روانشناس‌های صنعتی و سازمانی با انواع محیط‌های کاری مانند کارخانجات، سازمان‌ها و ارگان‌های دولتی، شرکت‌های خصوصی، اصناف و اتحادیه‌ها و … آشنایی خوبی دارند و با توجه به ویژگی‌های هر محیط کاری، بهترین راهکارها را ارائه می‌کنند. ارزیابی و تحلیل متقاضیان و همینطور کارکنان، بررسی و تحلیل روند توسعه فردی کارکنان، رضایتمندی پرسنل، افزایش امنیت شغلی و ایجاد تعادل بین کار و زندگی از جمله وظایف این روانشناسان به حساب می‌آید.
شرح وظایف و مسئولیت‌های روانشناس سازمانی و صنعتی
این روانشناسان اصول روانشناسی را در زمینه‌های مختلف محیط کار مثل منابع انسانی، فروش و بازاریابی، مدیریت اداری و مدیریت در سطح کلان به کار می‌گیرد. برنامه‌های این افراد ممکن است شامل توسعه و آموزش، مشاوره و راهنمایی، کمک به برنامه ریزی و سیاست‌های سازمانی و تجزیه و تحلیل سازمانی باشد.
به طور کلی از یک روانشناس صنعتی و سازمانی انتظار می‌رود که وظایف زیر را بر عهده بگیرد:
- بررسی‌های روانشناختی در محیط کار
- همکاری با بخش منابع انسانی
- کمک به سازمان‌ها برای استخدام افراد شایسته‌تر و واجد شرایط
- ارزیابی عملکرد شغلی پرسنل
- شناسایی چگونگی بهبود رویکردها و رفتارها در سازمان و محیط کار
- نظارت و اطمینان از سلامت اخلاقی محیط کار
- بررسی کارآیی برنامه‌های آموزشی و کمک به توسعه و بهبود آن‌ها
- مشارکت در آموزش و ایجاد انگیزه در کارکنان
- کمک به چارچوب و ساختار سازمانی
روانشناسانی که کار در سازمان‌ها و کسب و کارها را انتخاب می‌کنند باید همکاری مستقیم و نزدیکی با تیم منابع انسانی و کارگزینی شرکت داشته باشند. این همکاری می‌تواند ارتباط مستقیمی با راحتی و رضایت کارکنان در محیط کار داشته باشد یا به محول کردن موقعیت‌های شغلی و سمت‌های جدید باشد.
نظارت بر رضایت و آسایش کارکنان از طرق مختلف با توجه به محیط کاری انجام می‌شود. به عنوان مثال، بخش مهمی از وظایف این روانشناسان نظارت بر چگونگی اثرگذاری عملکرد مدیریت بر کارکنان است و اگر روانشناس متوجه شود کارگران تحت تاثیر منفی محیط کار قرار دارند توصیه‌‌هایی برای تغییر ارائه می‌کند.
از سوی دیگر، روانشناس می‌تواند به دنبال راه‌‌ها و روش‌هایی برای بهبود حال و وضعیت روحی کارکنان و افزایش بهره‌‌وری و بازدهی پرسنل باشد. هدف از این راهکارها اطمینان از سلامت و رضایتمندی تمامی کارکنان، به عنوان دو عامل مرتبط با هم و موثر در بازدهی کاری است.
روانشناسانی که مایل به همکاری مستقیم با سازمان‌ها و کسب و کارها ندارند می‌توانند وارد حوزه آکادمیک و پژوهشی بشوند. این افراد معمولا تحقیقاتی را در زمینه رضایتمندی کارکنان و عوامل موثر بر بازدهی کاری و مانند آن انجام می‌دهند و آن را برای استفاده کارفرماها و روانشناسان صنعتی و سازمانی منتشر می‌کنند.
No comment