منظور از آسیب به خود در نوجوانی چیست؟ یکی از دغدغههای مهم در جلسات مشاوره با نوجوان و والدینش همین موضوع است. حتی خود نوجوان گاهی سردرگم است که چرا به خودش آسیب رسانده و بارها و بارها جمله دیگر خسته شدهام، در ادامه اقرار به آسیب به خود از نوجوان شنیده میشود و به دنبال آن یک پدر و مادر نگران که جملهی تکراری مگر ما چه چیزی کم گذاشتیم! گویی نوجوان فقط خواب و خوراک و مدرسه خوب نیاز دارد و دیگر اجازه اعتراض ندارد.
آسیب به خود در نوجوانی زمانی است که شخصی به عمد خود را آزار میدهد تا سعی کند احساسات و تجربیات ناراحت کننده یا طاقت فرسا را مدیریت کند. کسی که به خود آسیب میزند ممکن است با افکار و احساسات شدید زیادی دست و پنجه نرم کند. نوجوان آسیب به خود را راهی برای کنترل احساسات یا رهایی از آنها میداند. در واقع نوجوان برای ابراز احساس ناامیدی، درخواست کمک وتأثیرگذاری بر رفتار دیگران به خود آسیب میزند.
آسیب به خود در نوجوانی عموماً نشانه این است که فرد در پریشانی عمیقی است. اگر متوجه شوید که فرزندتان به خود آسیب میزند، برای شما به عنوان والدین بسیار نگرانکننده و ناراحتکننده خواهد بود. نکته مهمی که باید به خاطر بسپارید این است که شما و فرزندتان تنها نیستید. بسیاری از نوجوانان این مشکل را پشت سر میگذارند.
آسیب به خود در نوجوانی باید جدی گرفته شود. میتواند به یک عادت یا یک اجبار تبدیل شود. آسیب به خودِ مکرر میتواند منجر به صدمات جدی، زخم، شرایط پزشکی و حتی مرگ شود. افرادی که به خود آسیب میزنند در معرض خطر بیشتری برای اقدام به خودکشی هستند. مشاوره و رواندرمانی میتواند به نوجوان کمک کند تا راههای مثبت مدیریت احساسات قوی را بیاموزد و با این کار بتواند چرخه آسیب به خود را بشکند.
آسیب به خود در نوجوانی به طرق مختلف اتفاق میافتد، اشکال آسیب به خود عبارتند از:
نوجوانانی که به خود آسیب میزنند، گاهی سعی میکنند آن را پنهان کنند. آنها اغلب از رفتار خود خجالت میکشند و نگران هستند که دیگران از آنها عصبانی شوند، آنها را طرد کنند یا درک نکنند که چرا به خود آسیب میزنند. اگر نگران این هستید که فرزندتان ممکن است به خود آسیب برساند، در اینجا چند علامت وجود دارد که باید مراقب آنها باشید.
اگر فرزند شما به خود آسیب میزند، مهم است که زودتر وارد عمل شوید و او را تشویق کنید تا از حمایت حرفهای بهرهمند شود. با این حمایت، فرزند شما میتواند راههای مثبتی برای مدیریت احساسات قوی بیاموزد. این میتواند چرخه آسیب به خود در نوجوانی را بشکند و از آسیب رساندن به خود در آینده جلوگیری کند.
آسیب رساندن به خود و تجربه برخی دردهای فیزیکی میتواند آسانتر از احساس خارج شدن از کنترل عاطفی باشد. آسیب به خود در نوجوانی، اغلب نشانه آن است که چیزی در زندگی او درست نیست. این را میتوان به عنوان یک پیام مهم در مورد احساس یک نوجوان دریافت کرد، پیامی که باید توسط بزرگسالان اطرافش با دقت مورد توجه قرار گیرد.
برخی باورهای غلط درباره آسیب به خود در نوجوانان، صحبت کردن والدین درباره آنها را به تعویق میاندازد از جمله اینکه این «مرحلهای» از رشد است که نوجوانان از آن عبور میکنند، یا اینکه این یک رفتار جلب توجه است. در حالی که گاهی درک از بیرون نجات دهنده است.
در حالی که احساس میشود آسیب به خود در نوجوانی در لحظه باعث آرامش میشود، این فقط موقتی است. با افزایش دوباره احساسات، میل به آسیب به خود در نوجوانی نیز افزایش مییابد. همانطور که این چرخه در طول زمان ادامه مییابد، یک نوجوان ممکن است شروع به شرم، سردرگمی یا ترس از این واقعیت کند که به خود آسیب میرساند. آسیب به خود در نوجوانی میتواند تبدیل به چرخهای شود که شکستن آن واقعاً سخت است و عادتی است که ترک آن سختتر.
اگر متوجه شوید فرزندتان به خود آسیب میزند، ممکن است احساس ترس، گناه، شوک یا حتی عصبانیت کنید. درک اینکه چه اتفاقی در حال رخ دادن است و چرا، میتواند سخت باشد. اما با حفظ آرامش، احترام گذاشتن، قضاوت نکردن و گوش دادن فعالانه، ممکن است بینشی در مورد افکار، احساسات و رفتار فرزندتان و ایدههایی در مورد اینکه چگونه میتوانید کمک کنید به دست آورید. مهمترین چیز این است که به فرزند خود بفهمانید که احساسات قوی طبیعی اما گاهی آزاردهنده است و وقتی در سنین نوجوانی هستید، ممکن است همه چیز سختتر هم باشد. شما میتوانید در کوتاه مدت و بلند مدت به فرزند نوجوان خود کمک کنید تا این رفتار آسیب به خود در نوجوانی رفع شود.
آگاهی بیشتر از احساس هنگام آسیب رساندن به خود بسیار اهمیت دارد. به فرزندتان قدرت میدهد تا احساس کنترل بیشتری کند. امیدواریم نکاتی که در ادامه ماروم در اختیارتان میگذارد کمک کند تا این احساس غرق شدن و احساس نیاز به آسیب به خود را کاهش دهد.
داشتن فهرستی از کارهای دیگری که نوجوان میتواند فوراً انجام دهد نیز به وی کمک میکند تا بدون آسیب رساندن به خود، بر موج احساسات شدید خود غلبه کند. برخی از نوجوانان میخواهند کارهای آرامبخش انجام دهند، مانند قرار دادن خود در یک فضای راحت، در حالی که برخی دیگر ممکن است بخواهند کاری بسیار فعال برای سوزاندن انرژی انجام دهند.
با فرزندتان در مورد استراتژیهای مختلفی که میتواند امتحان کند صحبت کنید، و در عین حال به او فضایی بدهید تا راههای خودش را برای مقابله پیدا کند و بفهمد چه چیزی برای او مفید است. به طور مثال:
ممکن است شروع یک مکالمه در حین پیادهروی یا انجام یک فعالیت مفید باشد، که میتواند به نوجوان شما کمک کند تا احساس آرامش بیشتری داشته باشد. همچنین میتواند به هر دوی شما کمک کند که در یک فضای خنثی باشید، مثلاً در اتاق خواب خود نباشید. مهم است که به یاد داشته باشید نوجوان شما دوران سختی را پشت سر میگذارد و ممکن است آن را طاقتفرسا بداند. بدون بمباران برای کسب اطلاعات، بر روی یافتن وضعیت آنها تمرکز کنید.
قطعاً صحبت کردن در مورد آسیب به خود برای نوجوان سخت خواهد بود و این وظیفه شماست تا شرایطی را فراهم کنید که بتواند بدون ترس از قضاوت و توهین صحبت کند.
به یاد داشته باشید که در این شرایط نوجوان اصلاً به دنبال دریافت نصایح شما نیست و نیاز دارد تا درک شود و از لحاظ احساسی در آغوش کشیده شود او در شرایط بسیار طاقتفرسایی بسر میبرد کمی همدل باشید. به هیچ وجه با عصبانیت و بخصوص تهدید با نوجوانی که به خود آسیب زده برخورد نکنید.
آسیب به خود در نوجوانی راهی برای مقابله است و معمولاً نشانه چیز دیگری است که در حال وقوع است. آیا چیزهایی مانند رابطه یا تجربیات در خانه یا مدرسه وجود دارد که باعث ایجاد احساس نگرانی، ترس، ناراحتی یا عصبانیت آنها شود؟ آیا تغییراتی وجود دارد که بتوان برای بهبود اوضاع ایجاد کرد؟ برداشتن فشارها میتواند به کاهش احساس غرق شدن کمک کند.
شما میتوانید کمک کنید به آنها در فهم اینکه چه نوع افکاری دارند و چه احساسی در بدن خود دارند؟ به عنوان مثال، آنها ممکن است احساس کنند که پر از وحشت هستند. این میتواند به آنها کمک کند تا تشخیص دهند با چه احساساتی سعی در کنار آمدن دارند و در عوض برای ابراز و مدیریت این احساسات چه کاری میتوانند انجام دهند. داشتن یک دفتر خاطرات ممکن است به آنها کمک کند تا این اضافه کاری را درک کنند. این میتواند به سادگی یک کلمه، عبارت یا ایموجی باشد که آنها هر روز یادداشت میکنند.
گذراندن مفید زمان با هم حتی اگر فقط برای مدت کوتاهی باشد، بسیار اهمیت دارد. انجام یک کار سرگرم کننده میتواند به کودک شما استراحت دهد و به او کمک کند تا آرام شود. این ممکن است طراحی، ساختن چیزی، ورزش کردن، آشپزی یا تماشای یک فیلم مورد علاقه با هم باشد
منظور انجام کارهایی مانند بیدار شدن در یک زمان منظم، خوردن وعدههای غذایی سالم منظم، انجام ورزش، نوشیدن آب، گذراندن زمانِ با کیفیت با عزیزان و خواب کافی است (نوجوانان حداقل به هشت تا ده ساعت خواب در شب نیاز دارند).
سوال از آنها درباره اینکه چیزی هست که احساس امنیت به تو بدهد؟ میتوانید از آنها بپرسید که آیا حذف چیزهایی که برای آسیب رساندن به خود استفاده میکنند مفید است یا این که ممکن است باعث شود آنها از چیزی غیر بهداشتی و مضرتر استفاده کنند. البته پرسیدن این سوال میتواند دشوار باشد.
بدون اینکه حس کند تحت پیگرد است کاملاً طبیعی است که وقتی متوجه میشوید فرزندتان به خود آسیب میزند، ممکن است بخواهید همیشه مراقب او باشید یا بدانید که او در حال انجام چه کاری است. در حالی که این ایده خوبی است که وضعیت را زیر نظر داشته باشید اما احساس اینکه آنها تحت نظر هستند ممکن است احساس اضطراب و گناهشان را افزایش دهد. زمانی که نیاز دارند، کمی به آنها فضا بدهید.
کمک حرفه ای بگیرید در حالی که کارهای زیادی وجود دارد که میتوانید برای کمک به فرزندتان انجام دهید، بسیاری از نوجوانان در این شرایط به کمک حرفهای برای تغییر وضعیت و احساس بهتر نیاز دارند.
میتوانید برای باز کردن گفتگو درباره آسیب به خود در نوجوانی از جملات زیر استفاده کنید، با توجه به این که ممکن است از این موضوع خجالت بکشند مهم است که آرام بمانید، قضاوت نکنید و بی صدا و بدون وقفه گوش دهید.
برای مثال:
مهم است که از خود مراقبت کنید، چه از لحاظ سلامت جسمی و چه عاطفی. به شما کمک میکند وقتی اوضاع سخت میشود آرام بمانید و قادر به حل مسأله باشید.
نوجوانان به ما میگویند زمانی که والدین…
نوجوانان به ما میگویند که وقتی والدین …
آگاهی هر چه بیشتر از احساس درونی نوجوانان به والدین کمک میکند تا بهترین برخورد را در لحظه حساس داشته باشند. والدین گرامی ماروم همراه شماست تا در برخورد با آسیب به خود در نوجوانی بهترین تصمیم را گرفته و جلوی آسیب بیشتر به نوجوانتان را بگیرید. گاهی اتفاقهای گذرا وقتی با برخورد پخته مواجه میشوند تنها تبدیل به یک تجربه و درس خواهند شد در عین حال یک برخورد غلط میتواند به قیمت زندگی یک نوجوان تمام شود.
من کارشناسی روانشناسی بالینی و کارشناسی ارشد رو روانشناسی عمومی خوندم. علاقمند به حوزه مدیریت استرس و مراقبه هستم.
حدود ۱۵ سال سابقه کار در زمینه آموزش و کاربرد انواع تکنیکهای ریلکسیشن،مدیتیشن و مایندفولنس دارم.
در حال حاضر به عنوان درمانگر در زمینههای درمان انواع اختلالات اضطرابی، مشاوره نوجوان و بهبود روابط والدین و فرزند، مشاوره پیش از ازدواج فعال هستم.