افسردگی یکی از شایعترین اختلالات روانی است. این بیماری تقریباً در هر سنی میتواند هر فردی را درگیر کند، اما دلایل اختلال افسردگی برخی از افراد همیشه مشخص نیست.
محققان گمان میکنند که در واقع دلایل مختلفی برای افسردگی وجود دارد و همیشه قابل پیشگیری نیست. عواملی که میتوانند به افسردگی کمک کنند عبارتند از:
ژنتیک
فعل وانفعالات شیمیایی مغز
برخی شرایط پزشکی
مصرف مواد
استرس
تغذیه نامناسب
تخمین زده میشود که 10 تا 15 درصد از جمعیت عمومی در طول زندگی خود افسردگی بالینی را تجربه خواهند کرد. سازمان بهداشت جهانی تخمین میزند که 5 درصد از مردان و 9 درصد از زنان در هر سال اختلالات افسردگی را تجربه میکنند.
موارد مختلفی وجود دارد که میتواند باعث افسردگی شود، از جمله عوامل مرتبط با مغز و بدن. برخی از مواردی که میتواند خطر ابتلا به اختلال افسردگی را افزایش دهد شامل موارد زیر است:
1- عدم تعادل در بخش شیمیایی مغز
یکی از علل بیولوژیکی بالقوه افسردگی، عدم تعادل در انتقال دهندههای عصبی است که در تنظیم خلق و خو نقش دارند. برخی از انتقال دهندههای عصبی، از جمله دوپامین، سروتونین و نوراپی نفرین، نقش مهمی در خلق و خو دارند.
انتقال دهندههای عصبی مواد شیمیایی هستند که به نواحی مختلف مغز کمک میکنند تا با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. هنگامیکه برخی از انتقال دهندههای عصبی کمبود دارند، ممکن است منجر به علائمی شود که ما به عنوان افسردگی بالینی میشناسیم.
این تئوری افسردگی نشان میدهد که داشتن بیش از حد یا خیلی کم برخی از انتقالدهندههای عصبی باعث افسردگی میشود یا حداقل به آن کمک میکند.
در حالی که این توضیح اغلب به عنوان یکی از دلایل اصلی افسردگی ذکر میشود، هنوز ثابت نشده است و بسیاری از کارشناسان معتقدند که تصویر کاملی از عوامل پیچیده ای که در ایجاد افسردگی نقش دارند را ارائه نمیدهد.
داروهای درمان افسردگی اغلب بر تغییر سطح برخی مواد شیمیایی در مغز تمرکز دارند. برخی از این درمانها شامل مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs)، مهارکنندههای بازجذب سروتونین نوراپینفرین (SNRIs)، مهارکنندههای مونوآمین اکسیداز (MAOIs) و ضد افسردگیهای سه حلقهای (TCAs) هستند.
2- سلامت جسمانی و شرایط خاص پزشکی
اگر بیماری مزمن، اختلال خواب یا مشکل تیروئید دارید، ممکن است علائم افسردگی را تجربه کنید. همچنین میزان افسردگی در میان افرادی که درد مزمن، دیابت، ام اس و سرطان دارند، بیشتر است.
ذهن و بدن به وضوح به هم مرتبط هستند. اگر مشکل سلامت جسمانی را تجربه میکنید، ممکن است تغییراتی را در سلامت روان خود نیز کشف کنید.
بیماری از دو جهت با اختلال افسردگی مرتبط است. استرس ناشی از داشتن یک بیماری مزمن ممکن است باعث یک دوره افسردگی اساسی شود. علاوه بر این، برخی بیماریها مانند اختلالات تیروئید، بیماری آدیسون و بیماری کبدی میتوانند علائم افسردگی را ایجاد کنند.
3- هورمونهای جنسی زنانه
به طور گسترده مستند شده است که زنان تقریباً دو برابر مردان افسردگی شدید را تجربه میکنند. از آنجایی که میزان بروز اختلالات افسردگی در طول سالهای باروری زنان به اوج خود میرسد، اعتقاد بر این است که عوامل خطر هورمونی ممکن است در آن نقش داشته باشند. زنان بهویژه در زمانهایی که هورمونهایشان در جریان است، مانند دوران قاعدگی، بارداری، زایمان و پیش از یائسگی، مستعد ابتلا به اختلالات افسردگی هستند. نوسانات هورمونی ناشی از زایمان و شرایط تیروئید نیز میتواند به افسردگی کمک کند. افسردگی پس از زایمان ممکن است پس از زایمان رخ دهد و اعتقاد بر این است که ناشی از تغییرات سریع هورمونی است که بلافاصله پس از زایمان رخ میدهد. علاوه بر این، خطر افسردگی یک زن پس از یائسگی کاهش مییابد.
4- ژنتیک و تاریخچه خانوادگی
سابقه خانوادگی افسردگی یکی دیگر از عوامل خطر مهم است. اگر افراد خانواده شما نیز افسردگی یا نوع دیگری از اختلال خلقی داشته باشند، احتمالاً علائم افسردگی را تجربه خواهید کرد. برآوردها نشان میدهد که افسردگی تقریباً 40٪ توسط ژنتیک تعیین میشود. مطالعات دوقلوها، فرزندخواندگی و خانواده، افسردگی را با ژنتیک مرتبط میدانند. در حالی که مطالعات نشان میدهد که یک مؤلفه ژنتیکی قوی وجود دارد، محققان هنوز در مورد همه عوامل خطر ژنتیکی برای افسردگی مطمئن نیستند. محققان دریافته اند که داشتن والدین و پدربزرگ و مادربزرگ مبتلا به اختلال افسردگی خطر ابتلا به افسردگی را دو برابر میکند. هنوز دقیقاً مشخص نیست که چه ژنهایی در افسردگی و سایر اختلالات خلقی نقش دارند، اما محققان میدانند که ژنهای مختلفی وجود دارند که میتوانند نقش داشته باشند. محققان ژن امیدوارند با درک بهتر نحوه عملکرد آنها، بتوانند درمان های موثرتری ایجاد کنند. مهم است که به یاد داشته باشید که هیچ یک از دلایل افسردگی به تنهایی عمل نمیکند. عوامل ژنتیکی ممکن است یک عامل خطر اصلی باشد، اما دانشمندان همچنین معتقدند که ژنها و محیط برای کنترل دقیق نحوه بیان این ژنها با هم تعامل دارند.
عوامل خطر سبک زندگی در اختلال افسردگی
همچنین تعدادی از عوامل سبک زندگی وجود دارد که میتواند در ایجاد افسردگی نقش داشته باشد. در حالی که بسیاری از عوامل خطر افسردگی، مانند جنسیت یا سابقه خانوادگی شما، قابل تغییر نیستند، اما افراد کنترل بیشتری بر عوامل سبک زندگی دارند.
1- اختلالات ریتم شبانه روزی
اعتقاد بر این است که یکی از انواع افسردگی، به نام اختلال خلقی فصلی (که رسما به عنوان اختلال افسردگی اساسی با الگوی فصلی شناخته میشود) ناشی از اختلال در ریتم طبیعی شبانه روزی بدن است.
نور وارد شده به چشم بر این ریتم تأثیر میگذارد و در روزهای کوتاه زمستان که افراد ممکن است زمان محدودی را در خارج از منزل سپری کنند، این ریتم ممکن است مختل شود.
افرادی که در آب و هوای سردتر زندگی میکنند که روزهای کوتاه و تاریکی وجود دارد ممکن است در معرض بالاترین خطر باشند.
علاوه بر اختلال در ریتم شبانه روزی، کاهش نور خورشید همچنین میتواند منجر به کاهش سطح سروتونین در مغز شود که ممکن است بر خلق و خوی تأثیر بگذارد. تغییرات فصلی همچنین میتواند سطح ملاتونین را در بدن تغییر دهد که میتواند خواب را مختل کند و به تغییرات خلقی کمک کند.
در حالی که نمیتوانید تغییرات فصلی را کنترل کنید، اقداماتی وجود دارد که میتوانید برای به حداقل رساندن تأثیر این تغییرات بر سلامت روان خود انجام دهید.
2- تاثیر تغذیه ضعیف بر اختلال افسردگی
یک رژیم غذایی نامناسب میتواند از راههای مختلفی به افسردگی کمک کند. انواع کمبود ویتامینها و مواد معدنی باعث علائم افسردگی میشود.
برخی مطالعات نشان دادهاند که رژیمهای غذایی حاوی اسیدهای چرب امگا 3 کم یا نسبت نامتعادل امگا 6 به امگا 3 با افزایش میزان افسردگی مرتبط هستند.
علاوه بر این، رژیمهای غذایی سرشار از قند با اختلال افسردگی مرتبط است.
3- استرس
رویدادهای استرس زا در زندگی که توانایی فرد را برای مقابله با آن تحت تأثیر قرار میدهد نیز میتواند عامل افسردگی باشد. محققان بر این باورند که سطوح بالای هورمون کورتیزول که در دورههای استرس ترشح میشود، ممکن است بر انتقالدهنده عصبی سروتونین تأثیر بگذارد و به اختلال افسردگی کمک کند.
4- غم و اندوه و از دست دادن
پس از از دست دادن یکی از عزیزان، افراد سوگوار بسیاری از علائم افسردگی را تجربه میکنند. مشکل در خواب، کم اشتهایی، و از دست دادن لذت یا علاقه به فعالیت ها یک پاسخ طبیعی به از دست دادن است.
انتظار میرود علائم غم و اندوه به مرور زمان فروکش کند. اما وقتی علائم بدتر میشوند، اندوه ممکن است به افسردگی تبدیل شود.
5- استفاده از موادمخدر و اختلال افسردگی
مواد مخدر و الکل میتوانند به اختلالات افسردگی کمک کنند. اما حتی برخی از داروهای تجویزی نیز با افسردگی مرتبط هستند.
برخی از داروهایی که با افسردگی مرتبط هستند عبارتند از داروهای ضد تشنج، استاتین ها، محرک ها، بنزودیازپین ها، کورتیکواستروئیدها و مسدود کننده های بتا.
مهم است که هر دارویی را که برای شما تجویز شده است مرور کنید و اگر احساس افسردگی میکنید با پزشک خود صحبت کنید.
بدون توجه به علت، درمانهای موثری وجود دارد. اگر علائم افسردگی را دارید با پزشک خود صحبت کنید تا برنامه درمانی مناسب برای شما ارائه شود.
اگر شما یا هر یک از عزیزانتان احساس افسردگی میکنید و در عملکرد روزانه خود دچار اختلال شدهاید، با شمارههای 02188537875 و 02188537876 تماس بگیرید. مارومبه همراه متخصصین برتر و اساتید برتر دانشگاه در کنار شماست.
آیا تا به حال علائم افسردگی را در خود و یا عزیزانتان احساس کردهاید؟ از تجربیات خود با ماروم صحبت کنید.
No comment