در حالی که بسیاری از ما از ماندن در رسانههای اجتماعی لذت میبریم، تاثیر شبکه های اجتماعی بر سلامت روان میتواند احساسات اضطراب، افسردگی، انزوا و FOMO (ترس از دست دادن) را تحریک کند.
انسان موجودی اجتماعی است. ما برای پیشرفت در زندگی به همراهی دیگران نیاز داریم و استحکام ارتباطات ما تأثیر زیادی بر سلامت روان و شادی ما دارد. ارتباط اجتماعی با دیگران میتواند استرس، اضطراب و افسردگی را کاهش دهد، از تنهایی جلوگیری کند و حتی سالها به زندگی شما بیافزاید. از طرف دیگر، فقدان ارتباطات اجتماعی قوی میتواند سلامت روانی و عاطفی شما را با خطر جدی مواجه کند.
در دنیای امروز، بسیاری از ما برای یافتن و ارتباط با یکدیگر به پلتفرمهای رسانههای اجتماعی مانند فیس بوک، توییتر، اسنپ چت، یوتیوب و اینستاگرام متکی هستیم. در حالی که هر کدام مزایای خود را دارند، مهم است که به یاد داشته باشید که رسانههای اجتماعی هرگز نمیتوانند جایگزینی برای ارتباط انسانی در دنیای واقعی باشند. تحریک هورمونهایی که استرس را کاهش میدهند و باعث میشوند احساس شادی، سلامت و مثبتتری داشته باشید، نیاز به تماس حضوری با دیگران دارد.
اگر زمان زیادی را صرف رسانههای اجتماعی میکنید و احساس غم، نارضایتی، ناامیدی یا تنهایی زندگی شما را تحت تاثیر قرار می دهد، ممکن است زمان آن فرا رسیده باشد که عادات آنلاین خود را دوباره بررسی کنید و تعادل سالمتری در زندگیتان پیدا کنید.
در حالی که تعامل مجازی در رسانههای اجتماعی مزایای روانی مشابه تماس چهره به چهره را ندارد، هنوز راههای مثبت زیادی وجود دارد که میتواند به شما کمک کند با دیگران در ارتباط باشید و تاثیر شبکههای اجتماعی بر سلامت روان را از بعد مثبتش بررسی کنید.
رسانههای اجتماعی شما را قادر میسازد:
از آنجایی که این یک فناوری نسبتا جدید است، تحقیقات کمی برای اثبات پیامدهای بلندمدت، خوب یا بد، استفاده از رسانههای اجتماعی وجود دارد. اما تاثیر شبکه های اجتماعی بر سلامت روان از بعد منفی آن دغدغه خیلیهاست.
این روزها، اکثر ما از طریق گوشی هوشمند یا تبلت خود به رسانههای اجتماعی دسترسی پیدا میکنیم. این اتصال شبانه روزی و فوق العاده میتواند بر تمرکز شما تأثیر بگذارد، خواب شما را مختل کند و شما را برده تلفنتان کند.
تاثیر شبکه های اجتماعی بر سلامت روحی و روانی افراد بر هیچ کس پوشیده نیست اما علت این حجم از استفاده آن به چه دلیل است؟
افراد با یکدیگر متفاوت هستند، قواعد ثابت و مشخصی وجود ندارد که مشخص کند تاثیر شبکه های اجتماعی بر سلامت روان شما به سمت ناسالم است. بلکه به تأثیر زمان صرف شده در شبکههای اجتماعی، روحیه و سایر جنبه های زندگی شما و انگیزه های شما برای استفاده از آن مربوط می شود.
به عنوان مثال، اگر باعث شود از روابط رو در رو غافل شوید، حواس شما را از محل کار یا مدرسه پرت کند، یا حس حسادت، عصبانیت یا افسردگی را در شما ایجاد کند، استفاده از رسانههای اجتماعی ممکن است مشکل ساز باشد. به طور مشابه، اگر انگیزه استفاده از شبکههای اجتماعی را فقط به این دلیل دارید که بیحوصله یا تنها هستید، یا میخواهید چیزی برای حسادت یا ناراحتی دیگران پست کنید، ممکن است زمان آن رسیده باشد که عادات رسانههای اجتماعی خود را دوباره ارزیابی کنید.
یک مطالعه دانشگاه پنسیلوانیا در سال 2018 نشان داد که کاهش استفاده از شبکههای اجتماعی به 30 دقیقه در روز منجر به کاهش قابل توجهی در سطح اضطراب، افسردگی، تنهایی، مشکلات خواب و FOMO میشود. اما برای بهبود سلامت روانی خود نیازی به کاهش شدید استفاده از شبکههای اجتماعی خود ندارید. همین مطالعه به این نتیجه رسید که فقط توجه بیشتر به استفاده از شبکههای اجتماعی میتواند نتایج مفیدی بر خلق و خو و تمرکز شما داشته باشد.
از یک برنامه برای پیگیری میزان زمانی که در روز در شبکههای اجتماعی میگذرانید استفاده کنید. سپس یک هدف تعیین کنید که چقدر می خواهید آن را کاهش دهید. تلفن خود را در ساعات خاصی از روز خاموش کنید، گوشی یا تبلت خود را به رختخواب نبرید. سعی کنید شبکههای اجتماعی غیر ضروری را از تلفن خود حذف کنید تا بتوانید فقط فیس بوک، توییتر و موارد مشابه را از رایانه لوحی یا رایانه خود بررسی کنید.
با تمرکز بر انگیزه خود برای ورود به شبکه، نه تنها میتوانید زمان صرف شده در شبکههای اجتماعی را کاهش دهید، بلکه میتوانید تجربه خود را بهبود بخشید و از بسیاری از جنبههای منفی تاثیر شبکه های اجتماعی بر سلامت روان جلوگیری کنید.
دفعه بعد که به شبکههای اجتماعی دسترسی پیدا کردید، لحظهای مکث کنید و انگیزه خود را برای این کار روشن کنید.
آیا از شبکههای اجتماعی به عنوان جایگزینی برای زندگی واقعی استفاده میکنید؟ آیا جایگزین سالمتری برای استفاده از شبکههای اجتماعی شما وجود دارد؟ آیا شما یک کاربر فعال یا منفعل در شبکههای اجتماعی هستید؟ پیمایش منفعلانه پستها یا دنبال کردن ناشناس تعامل دیگران در رسانههای اجتماعی، هیچ حس معناداری از ارتباط را ایجاد نمیکند. حتی ممکن است احساس انزوا را افزایش دهد. با این حال، مشارکت فعال بودن، به شما امکان تعامل بیشتر با دیگران را میدهد.
زندگی هیچ کس آنقدر که در شبکههای اجتماعی به نظر میرسد عالی نیست. گاهی همه ما با درد دل، شک به خود و ناامیدی دست و پنجه نرم میکنیم، حتی اگر بخواهیم آن را به صورت آنلاین به اشتراک نگذاریم.
همه ما برای شادی و سلامتی به همراهی چهره به چهره دیگران نیاز داریم. در بهترین حالت، شبکههای اجتماعی ابزاری عالی برای تسهیل ارتباطات واقعی هستند. اما اگر اجازه دادهاید که ارتباطات مجازی جایگزین دوستیهای واقعی در زندگی شما شود، راههای زیادی برای ایجاد ارتباطات معنادار بدون تکیه بر شبکههای اجتماعی وجود دارد.
اگر از دوستیهای رو در رو غافل شدهاید، با یک دوست قدیمی (یا یک دوست آنلاین) تماس بگیرید و ترتیب ملاقات را بدهید.
اگر نگران استفاده فرزندتان از رسانههای اجتماعی هستید، مصادره تلفن یا دستگاه دیگر او میتواند وسوسهانگیز باشد. اما به احتمال زیاد مشکلات بیشتری ایجاد میکند و فرزند شما را از دوستانش و جنبههای مثبت تاثیر شبکه های اجتماعی بر سلامت روانی جدا میکند.
در عوض، راههای دیگری برای کمک به فرزندتان وجود دارد که از فیسبوک، اینستاگرام و سایر پلتفرمها به شیوهای مسئولانهتر استفاده کند. در ادامه کارهایی که والدین میتوانند انجام دهند تا تاثیر شبکه های اجتماعی بر سلامت روان را در کنترل داشته باشند، توضیح داده خواهد شد.
مراقب باشید گرفتار چرخه معیوب استفاده ناسالم از شبکههای اجتماعی نشوید. یکی از تاثیرات شبکه های اجتماعی بر سلامت روحی و روانی افراد این است که یک چرخه منفی و خود ماندگار ایجاد کند.
وقتی احساس تنهایی، افسردگی، اضطراب یا استرس میکنید، بیشتر از شبکههای اجتماعی به عنوان راهی برای رفع خستگی یا احساس ارتباط با دیگران استفاده میکنید. با این حال، استفاده بیشتر از شبکههای اجتماعی، FOMO و احساس بیکفایتی، نارضایتی و انزوا را افزایش میدهد.
به نوبه خود، این احساسات بر خلق و خوی شما تأثیر منفی میگذارد و علائم افسردگی، اضطراب و استرس را بدتر میکند. این علائم بدتر باعث میشود که شما حتی بیشتر از شبکههای اجتماعی استفاده کنید و بنابراین مارپیچ رو به پایین تاثیر شبکه های اجتماعی بر سلامت روان شما ادامه مییابد. همین امروز برای دوری از این چرخه اقدام کنید.
من کارشناسی روانشناسی بالینی و کارشناسی ارشد رو روانشناسی عمومی خوندم. علاقمند به حوزه مدیریت استرس و مراقبه هستم.
حدود ۱۵ سال سابقه کار در زمینه آموزش و کاربرد انواع تکنیکهای ریلکسیشن،مدیتیشن و مایندفولنس دارم.
در حال حاضر به عنوان درمانگر در زمینههای درمان انواع اختلالات اضطرابی، مشاوره نوجوان و بهبود روابط والدین و فرزند، مشاوره پیش از ازدواج فعال هستم.