اختلال اوتیسم چیست و چه علائمی دارد؟

اوتیسم یک اختلال عصبی رشدی مادام‌العمر است که شامل تفاوت‌ها یا چالش‌هایی در مهارت‌های ارتباط اجتماعی، مهارت‌های حرکتی ظریف و درشت، گفتار و توانایی فکری است.

علائم این اختلال از نظر نوع و شدت بسیار متفاوت است و معمولاً در اوایل کودکی دیده می شود. برخی از علائم رایج عبارتند از نیاز به یکسانی و تکرار، اضطراب، و پاسخ‌های غیر معمول به ورودی حسی، مانند حساسیت غیرعادی به نور، صدا، بو یا مزه.

اکثر موارد این اختلال از طریق مصاحبه، مشاهده و ارزیابی توسط روانشناس، متخصص اطفال و متخصص مغز و اعصاب کودکان تشخیص داده می‌شود. در حالی که هیچ درمان ثابتی وجود ندارد، درمان رفتاری، آموزشی و خانواده ممکن است به کاهش علائم و ایجاد مهارت در افراد اوتیستیک کمک کند.

اختلال طیف اوتیسم (ASD) اصطلاحی است که برای توصیف طیفی از انواع اوتیسم استفاده می‌شود، که همه آن‌ها ممکن است تظاهرات بسیار متفاوتی داشته باشند. اوتیسم به شدت تحت تأثیر عوامل محیطی و ژنتیکی است که هر دو با هم ترکیب می‌شوند و باعث ایجاد علائم مختلف اوتیسم می شوند. یادگیری مهارت‌هایی برای کمک به مدیریت جنبه‌های عاطفی، جسمی و ذهنی این اختلال هم برای فرد اوتیستیک و هم برای مراقبان او مفید است.

فهرست مطالب

علائم اوتیسم چیست؟

علائم و نشانه‌های اوتیسم معمولا قبل از 3 سالگی دیده می‌شوند.

این علائم شامل اختلالات در ارتباطات، تعاملات اجتماعی و پاسخگویی و همچنین رفتارهای وسواسی یا تکراری هستند. ظاهر این اختلال می‌تواند از فردی به فرد دیگر در انواع علائم و شدت آن‌ها متفاوت باشد.

مهم است که به خاطر داشته باشید که هیچ یک از این علائم به تنهایی نشان دهنده این اختلال نیستند. اوتیسم یک اختلال رشدی فراگیر است، به این معنی که کودک باید بسیاری از این علائم را داشته باشد تا واجد شرایط تشخیص باشد.

علائم اتیسم :

1- اختلال در عملکرد اجتماعی: در کودکان دارای اتیسم گرایش کمی به چهره‌ی انسانی وجود دارد، این کودکان گرایش کمی به برقراری تماس چشمی دارند، و کودک کمتر به دیگران نگاه می‌کند.
کودک کمتر غان و غون می‌کند یا اصلا نمی‌کند.
وقتی کودک رو صدا می‌کنند، پاسخ نمی دهد (به اسم خودش هم واکنش نشان نمی‌دهد).
در مقابل لبخند دیگران کمتر لبخند می‌زند. 

2- اختلال ارتباطی: افراد دارای اتیسم در جنبه‌های مختلف رشد زبان، گفتار و ارتباط مشکل دارند. نیمی از افراد دارای اتیسم هرگز از زبان و گفتار جهت ارتباط استفاده نمی‌کنند و در صورت استفاده از کلام در گفتار این افراد مشکلات زیر چشم می‌خورد:

  • تکرار طوطی‌وار جملات و کلمات
  • استفاده نادرست از ضمایر
  • معمولاً معنا و مفهومی در گفتار این کودکان وجود ندارد.

3- اختلال شناختی: نیمی از کودکان دارای اتیسم هوش پایینی دارند. بعضی از افراد اوتیستیک هوش جزیره‌ای دارند. هوش جزیره‌ای به این معناست که کودک در یک یا چند زمینه (مانند نقاشی یا موسیقی) توانایی‌های قابل توجهی دارد در حالی که ممکن است از نظر سایر توانایی‌ها مشکل داشته باشد. کودک نمی‌تواند خودش را به جای دیگران قرار بدهد و یا به مسائلی غیر از چیزهایی که به چشم می‌بیند فکر کند. توانمندی‌های حرکتی و درک لمسی هم در این افراد بهتر از توانمندی درک مفاهیم نمادین است.

4- اختلال رفتاری: این کودکان با اشیاء و وسایل ارتباط بهتری برقرار می‌کنند تا با انسان‌ها. حرکات تکراری بی‌هدف مثل تکان دادن دست‌ها، راه رفتن روی انگشتان پا، ردیف کردن یا چرخاندن اشیاء در آن‌ها دیده می‌شود. آن‌ها از چیزهای جدید، از افراد جدید، از تغییر دکوراسیون منزل و هر تغییر دیگری به شدت می‌ترسند. مهارت‌های بازی در این کودکان به شدت در سطح پایینی هست و نمی‌توانند بازی‌های اجتماعی انجام بدهند.

علل ابتلا به اوتیسم چیست؟

برخی از محققان تفاوت‌هایی را بین مغز افراد اوتیستیک و دیگران یافته‌اند. به نظر می‌رسد افراد اوتیستیک مغز بزرگ تری دارند و همچنین به نظر می‌رسد اطلاعات را به روش متفاوتی پردازش می‌کنند. تحقیقات در مورد این موضوع ادامه دارد و یافته‌های جالبی از موسسات برتر به دست می‌آید.

باز هم، بیشتر اوقات، این اختلال را نمی‌توان با یک علت خاص مرتبط کرد. معدود علل شناخته شده اوتیسم، که نسبتاً نادر هستند، عبارتند از:

  1. دپاکوت، یک داروی ضد تشنج است که در دوران بارداری مصرف می‌شود.
  2. سندرم X شکننده (یک اختلال ژنتیکی)
  3. سرخچه
  4. PKU
  5. توبروس اسکلروزیس (اختلال ژنتیکی)
  6. سندرم پرادر ویلی (اختلال ژنتیکی)

محققان بیشتر در حال بررسی ارتباط بین ژنتیک، محیط زیست و اوتیسم هستند.

عوامل خطر:

علاوه بر این دلایل نادر و مستند، برخی از مطالعات به خطر بالای این اختلال اشاره می‌کنند که با پیری والدین، انواع خاصی از آلودگی و بسیاری از مسائل دیگر مرتبط است.

عوامل خطر دیگری که ذکر شده است:

  1. جنسیت: اختلال طیف اوتیسم در پسران چهار برابر بیشتر از دختران است.
  2. سابقه خانوادگی این اختلال می‌تواند موثر باشد.
  3. زایمان زودرس (قبل از هفته 26 بارداری)

در موارد خاص، اوتیسم ممکن است با مشکلاتی در سیستم ایمنی همراه باشد. افراد اوتیستیک اغلب دارای سایر مشکلات فیزیکی مرتبط با نقص ایمنی هستند.

همچنین شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد کودکان اوتیستیک بیشتر از سایر کودکان مستعد مشکلات گوارشی، آلرژی‌ها و عدم تحمل غذایی هستند، اما شواهدی وجود ندارد که نشان دهد این موارد باعث اوتیسم می‌شوند.

محققین مطمئن هستند که برخی از موارد این اختلال ریشه ژنتیکی دارند. بنابراین، ممکن است که ژنتیک در همه موارد اوتیسم دخیل باشد.

چگونه می‌توان اوتیسم را تشخیص داد؟

هیچ آزمایش پزشکی آسانی برای تشخیص اوتیسم وجود ندارد. این فرآیند شامل مصاحبه و مشاهده است. یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی همچنین مهارت‌های گفتاری، شنوایی و حرکتی را ارزیابی می‌کند. هیچ وقت برای تشخیص این اختلال “دیر” نیست، اما غربالگری یا ارزیابی هر چه زودتر انجام شود بهتر است.

برخی از والدین نگران هستند که هر گونه تفاوت در رفتار یا رشد فرزندشان می‌تواند نشانه ای از اوتیسم باشد. گاهی اوقات این نگرانی‌ها غیر ضروری است. در موارد دیگر، مشاهده دقیق می‌تواند به تشخیص زودهنگام و درمان زودهنگام منجر شود. و نکته مهم اینست که اگر این اختلال رد شود، چالش‌های دیگر ممکن است زودتر شناسایی و رسیدگی شود.

حتی اگر این اختلال در کودکی تشخیص داده نشود، و دیرتر متوجه اختلال اوتیسم در فرد شویم، درمان و حمایت می‌تواند تفاوت بزرگ و مثبتی ایجاد کند.

روش‌های درمان اوتیسم چیست؟

هر فرد اوتیستیک (ASD) نیازهای متفاوتی دارد، بنابراین بهترین گزینه‌های درمانی همیشه فردی و منحصربه فرد خواهند بود. این اختلال قابل درمان نیست، بنابراین هدف، کمک به فرد برای کسب و ارتقای مهارت‌ها و هدایت بهتر زندگی روزمره از جمله مدرسه، کار، روابط و… است.

بطور کلی روش‌های درمانی مورد نیاز ممکن است شامل فیزیوتراپی، رفتار درمانی، گفتار درمانی و کاردرمانی و داروهای تجویزی باشد، اما مطمئناً به آن‌ها محدود نمی‌شود.

همچنین ممکن است فرزند شما تحلیل رفتاری کاربردی (ABA) را به صورت فردی یا در چارچوب «کلاس درس اوتیسم» دریافت کند. این یکی از قدیمی‌ترین و کامل‌ترین روش‌های درمانی است که به طور خاص برای اوتیسم توسعه یافته است. ABA یک سیستم بسیار فشرده از آموزش مبتنی بر پاداش است که بر آموزش مهارت‌ها و رفتارهای خاص، مانند کارهای روزمره تمرکز دارد.

کودکان اوتیستیک اغلب نسبت به انواع غذاها بیزارند و افراد اوتیستیک بیشتر در معرض حساسیت های غذایی، آلرژی های غذایی یا علائم گوارشی هستند. این چالش برانگیز است که اطمینان حاصل کنید که کودک شما تغذیه کافی دریافت می‌کند، یا نه. مشکلات گوارشی ممکن است رفتارها و علائم اوتیسم را تشدید کند. خوب است با پزشک کودک خود صحبت کنید، که ممکن است شما را برای مشاوره به یک متخصص تغذیه معرفی کند.

معرفی انواع اوتیسم

اوتیسم سه سطح دارد، افراد مبتلا به اختلال طیف اوتیسم سطح یک (نیازمند حمایت) علائم خفیف تری دارند و ممکن است نیاز به پشتیبانی کمتری داشته باشد.مبتلایان به اختلال طیف اوتیسم سطح 2 ( نیازمند حمایت قابل توجه) و3 (نیازمند حمایت بسیار زیاد) علائم متوسط تا شدید داشته و نیاز به پشتیبانی به مراتب بیشتری دارند.

سطح یک: اوتیسم به عنوان یک اختلال طیفی است، به این معنی که افراد مبتلا به آن می توانند علائم مختلفی را تجربه کنند که از حداقل تا شدیدترین آنها متغیر است. این اختلال خفیف در پایین ترین حد این محدوده قرار می گیرد. کسانی که آن را دارند علائم دارند، اما به اندازه کافی قابل توجه نیستند که نیاز به حمایت سطح بالا داشته باشند.

افرادی که به کمترین میزان حمایت برای عملکرد در زندگی روزمره نیاز دارند، تشخیص سطح 1 (اوتیسم خفیف) را دریافت می کنند.

به عنوان مثال، گاهی اوقات از این اصطلاح زمانی استفاده می شود که فردی به وضوح اوتیستیک است، اما زبان گفتاری و سایر مهارت های او به خوبی توسعه یافته است. در مواقع دیگر، گفته می‌شود که افرادی که توانایی‌های تحصیلی پیشرفته‌ای دارند اما با مهارت‌های اجتماعی، مسائل حسی یا سازمان‌دهی دست و پنجه نرم می‌کنند، به اوتیسم خفیف مبتلا هستند.

به اوتیسم خفیف، اوتیسم با عملکرد بالا نیز گفته می شود.

حمایت مورد نیاز برای یک فرد اوتیستیک سطح 1 ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • ایجاد خودکنترلی
  • کنترل احساسات
  • انعطاف پذیر بودن
  • توسعه مهارت های ارتباطی رفت و برگشت
  • درک ارتباط غیر کلامی
  • کاهش اضطراب

اینکه افراد اوتیستیک خفیف چقدر به حمایت نیاز دارند به عوامل زیادی بستگی دارد و از فردی به فرد دیگر متفاوت است.

ASD  شدید اوتیسم سطح 3 نامیده می شود. علائم سطح 3 ناتوان کننده ترین هستند. آنها ممکن است شامل مشکلات گفتاری و زبانی، مسائل حسی، نقص های شناختی و رفتارهای تکراری باشند. علائم فیزیکی (صرع، مشکلات گوارشی) می تواند مشکلات رفتاری را بدتر کند.

افراد اوتیستیک شدید ممکن است از طریق رفتارهای خود (کوبیدن سر، گاز گرفتن، لگد زدن) به خود یا دیگران آسیب برسانند. آنها همچنین ممکن است با فرار (سرگردان شدن) خود را در معرض خطر قرار دهند.

اوتیسم شدید که به عنوان سطح 3 تشخیص داده می شود، علائم ناتوان کننده ای ایجاد می کند. فرد مبتلا به اوتیسم سطح 3 ممکن است غیرکلامی باشد و نتواند با افراد ارتباط برقرار کند. محرک های حسی ممکن است طاقت فرسا باشند. نقص های شناختی شایع هستند. رفتارهای تکراری ممکن است افراطی و غیرقابل کنترل باشد.

این علائم چالش های مهمی مانند آسیب زدن به خود، رفتارهای پرخاشگرانه و فرار را ایجاد می کند.

درمان شامل داروها و درمان های مکمل (فیزیوتراپی، گفتار درمانی) است. با صرف زمان و تلاش، فرد مبتلا به اوتیسم سطح 3 ممکن است بتواند ارتباط برقرار کند.

مراقبان باید مشکلات فیزیکی را که ممکن است مشکلات رفتاری را تشدید کنند بررسی کنند. همچنین فراهم کردن محیطی با سطوح پایین تحریک حسی مهم است.

معرفی انواع اوتیسم

اوتیسم در کودکان

کودکان اوتیستیک طیف وسیعی از علائم را تجربه می کنند. علائم این اختلال از کودکی به کودک دیگر متفاوت به نظر می رسد. علائم این بیماری ممکن است گاهی در دختران با پسرها متفاوت به نظر برسد.

به نظر می‌رسد دختران اوتیستیک ساکت‌تر هستند و علائم خود را بهتر می‌پوشانند و این مسئله تشخیص اوتیسم در دختران را کمی پیچیده‌تر از پسران می‌کند.

همچنین علائم این اختلال در کودکان کوچکتر نسبت به کودکان بزرگتر کمی متفاوت به نظر می‌رسد.

تشخیص زودهنگام ASD می تواند درمان زودهنگام را تسهیل کند، که به کودکان مبتلا به این بیماری کمک می‌کند بهتر با آن کنار بیایند.

نکاتی برای والدین دارای کودکان اوتیسم

تربیت کودک اوتیستیک گاهی اوقات می‌تواند چالش برانگیز باشد. در حالی که با مراقبت و آموزش می‌توان شرایط را برای افراد اوتیستیک بهتر کرد، اما هیچ درمانی برای آن وجود ندارد. این بدان معنی است که اوتیسم یک بیماری مادام العمر است و افرادی که آن را دارند باید آن را مدیریت کنند.

در اینجا چند نکته وجود دارد که می توانید برای کمک به فرزندتان در مدیریت شرایط از آن‌ها استفاده کنید:

  • از برنامه درمانی کودک اوتیستیک خود مطلع باشید. این معمولاً شامل ترکیبی از دارو و درمان است. با برنامه درمانی مناسب، کودک اوتیستیک شما می‌تواند زندگی سالمی داشته باشد.
  • با خانواده‌های دیگر کودکان اوتیستیک در ارتباط باشید. و حتی می‌توانید به انجمن اوتیسم بپیوندید. صحبت با والدین دیگر کودکان اوتیستیک و شنیدن صحبت‌های آن‌ها می‌تواند مفید باشد.
  • فراموش نکنید که از خودتان نیز مراقبت کنید. چرا که ممکن است که با تلاش برای حفظ تمام نیازهای کودک اوتیستیک خود دچار فرسودگی شوید. با این حال، اگر در بهترین حالت جسمی و روانی خود نباشید، نمی‌توانید به خوبی از کودک خود مراقبت کنید.
  • مراقب علائم اولیه این بیماری در فرزندان خود باشید. داشتن یک کودک اوتیستیک به این معنی است که کودکان بعدی در معرض خطر بیشتری برای تولد با این بیماری هستند.
نکاتی برای والدین دارای کودکان اوتیسم

کودک مبتلا به اوتیسم = بزرگسال مبتلا به اوتیسم

بله، کودکان اوتیستیک ممکن است مهارت‌ها و راه‌حل‌هایی ایجاد کنند که اوتیسم را کمتر آشکار کند. یا نوجوانان اوتیستیک ممکن است مهارت‌های اجتماعی را بیاموزند و در برخی موقعیت‌ها بتوانند “گذر” کنند. اما یک کودک مبتلا به اوتیسم، نمی‌تواند با غلبه بر اوتیسم کاملا به یک بزرگسال معمولی تبدیل شود.

تنوع در بزرگسالان مبتلا به اوتیسم

تنوع در بزرگسالان مبتلا به اوتیسم

همه بزرگسالان اوتیستیک شبیه هم نیستند. برخی از بزرگسالان مبتلا به اوتیسم مشاغل موفقی در زمینه‌های سخت مانند فناوری اطلاعات، روباتیک و تولید بازی های ویدیویی دارند. برخی به صورت پاره وقت کار می‌کنند در حالی که از برنامه‌ها و منابع روزانه نیز بهره می‌برند.برخی نمی‌توانند در جایی کار کنند و در خانه هستند.

برخی از بزرگسالان در این طیف ازدواج کرده یا در رابطه عاطفی هستند. تعداد قابل توجهی قادر به ایجاد روابط معنادار و متقابل با همسالان نیستند.

این تفاوت‌های بزرگ، ارائه خدمات برای بزرگسالان اوتیستیک را به همان اندازه که برای کودکان سخت است، دشوار می‌کند.

در حالی که بسیاری از بزرگسالان اوتیستیک زندگی راحت و پرباری دارند، هنوز هم می توانند در موقعیت هایی که نیاز به تعامل اجتماعی دارند یا در معرض صداها، نورها و بوهای خاص قرار بگیرند، مشکل داشته باشند.

بزرگسالان مبتلا به اوتیسم چه با اوتیسم خفیف و چه با اوتیسم شدید، سخت تر از همسالان معمولی خود باید تلاش کنند تا از یک زندگی رضایت بخش لذت ببرند.

نکاتی برای مراقبت از فرد اوتیستیک

در اینجا چند نکته وجود دارد که باید برای کمک به مراقبت از فرد اوتیستیک بدانید:

  • نحوه برقراری ارتباط با آن‌ها را بیاموزید: برای بسیاری از افراد اوتیستیک، ارتباط می‌تواند چالش برانگیز باشد. برخی از کودکان اوتیستیک حتی غیرکلامی هستند، بنابراین باید راه‌های خلاقانه‌ای برای برقراری ارتباط با آن‌ها ایجاد کنید.
  • صبور باشید: هنگام مراقبت از یک فرد مبتلا به اوتیسم، صبر بسیار مهم است. مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی آن‌ها اغلب توسعه نیافته است و ارتباط با آن‌ها دشوار است.
  • یک برنامه زمانی ایجاد کنید و به آن پایبند باشید: کودکان اوتیسمی به طور قابل توجهی از یک برنامه ساختارمند لذت می‌برند. هر گونه انحراف از برنامه می‌تواند آن‌ها را کلافه کند. کودکان اوتیسمی تمایل دارند با یک برنامه ثابت رشد کنند. به زمان خواب و وعده‌های غذایی ثابت پایبند باشید. اگر قرار است در برنامه تغییری ایجاد شود، باید از قبل به فرزندتان اطلاع دهید.
  • برای بازی زمان‌بندی کنید: در فاصله زمانی مدرسه و درمان، کودکان اوتیسمی به راحتی می‌توانند کلافه و خسته شوند. این یک ایده عالی است که زمانی را برای استراحت و بازی برنامه ریزی کنید. فهمیدن اینکه کودک اوتیستیک شما دوست دارد برای سرگرمی چه کاری انجام دهد، کمی دشوار است، زیرا بعید است که او مانند سایر بچه ها آرام شود، اما دست از تلاش برندارید.

مراقبت از خود

والدین اغلب با پیدا کردن زمان برای مراقبت از خود مشکل دارند. این ممکن است در هنگام تربیت کودکان اوتیسم دشوارتر شود. تحقیقات نشان می‌دهد که والدین کودکان اوتیستیک اغلب ترکیب مراقبت با فعالیت‌های روزانه خود را چالش برانگیز می‌دانند. مراقبت از یک فرد اوتیستیک می‌تواند از نظر احساسی و جسمی سخت باشد. به همین دلیل است که مراقبت از خود نیز ضروری است.

  • خودمراقبتی را تمرین کنید: تمرین مراقبت از خود ممکن است دلسرد کننده به نظر برسد، اما ممکن است میزان قدرت آن را دست کم بگیرید. اگر برنامه پرمشغله‌ای دارید، می‌توانید با زمان کم شروع کنید. صبح 10 دقیقه پیاده روی کنید یا در پایان یک روز طولانی پانزده دقیقه در وان حمام غوطه ور شوید.
  • به یک گروه حمایتی بپیوندید: پیوستن به یک گروه حمایتی با سایر والدین کودکان اوتیستیک می‌تواند به شما کمک کند کمتر احساس تنهایی کنید. صحبت کردن با افرادی که مشکلات و چالش‌های شما را درک می‌کنند و با آن‌ها همدردی می‌کنند، می‌تواند احساس خوبی داشته باشد.
  • درخواست کمک کنید: از تماس با سیستم پشتیبانی خود برای درخواست کمک خجالت نکشید. آن‌ها می‌توانند در نگهداری از کودک در زمانی که به زمان کافی برای خود نیاز دارید یا منابعی که می‌تواند شما را برای مراقبت از کودک اوتیستیک خود تجهیز کند، کمک کنند.

سخن پایانی

با آگاهی و درک بهتر این اختلال باید در جهت آرامش بیشتر این کودکان و خانواده‌هایشان بکوشیم. باید کودکان اوتیستیک را مانند کودکان عادی بپذیریم. آن‌ها سرشار از احساسات، آرزو، عشق و قلبی لطیف هستند که نیازمند درک و همدلی ما هستند. بنیاد روانشناسی ماروم در این مسیر در کنار شما خواهد بود.

معرفی نویسنده: شقایق آتشگاهی

معرفی نویسنده: شقایق آتشگاهی

کارشناسی روانشناسیم رو از دانشگاه بیرجند گرفتم و با سهمیه استعداد درخشان الان دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی دانشگاه بیرجند هستم.
از وقتی خودم رو شناختم، دغدغه‌م کمک به حالِ خوب آدم‌ها بوده، برای همین روانشناسی رو انتخاب کردم و هم‌مسیر ماروم شدم‌‌. امیدوارم شما هم با همراهی ما حال خوب و آروم رو تجربه کنید...

آیا در اطرافیانتان فردی مبتلا به اوتیسم می‌شناسید؟ چالش‌های او و خانواده‌اش چگونه است؟ از تجربیات خود با ماروم صحبت کنید.
حال خوب و آروم با ماروم
درخواست مشاوره

No comment

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *