وقت آن است که طبیعت را وارد زندگی روزمره خود کنیم. در حالی که ما به طور شهودی می‌دانیم که دیدن پرندگان در پارک، یا سنجاب‌ها در جنگل تأثیر آرام بخشی بر ما دارد و احساس خوبی در ما ایجاد می‌کند، شواهد تجربی در مورد مزایای طبیعت‌درمانی در حال افزایش است.
این مقاله توضیح می‌دهد که طبیعت درمانی شامل چه چیزهایی است، چگونه طبیعت درمانی می‌تواند به سلامت روان شما کمک‌کند، و چگونه می‌توانید نیروی طبیعت را به درون خود بیاورید.
فهرست مطالب
طبیعت درمانی چیست؟
طبیعت درمانی که به آن اکوتراپی نیز می‌گویند، مبتنی بر مفهوم استفاده از طبیعت برای کمک به بهبودی به خصوص از نظر روانی است. امروزه به‌جای صرف زمان برای لذت بردن و بهره‌مندی از محیط طبیعی، بیشتر وقت خود را روی صفحه‌نمایش تلفن همراه و در شبکه های اجتماعی می‌گذرانیم. ما به اندازه‌ی قبل وقت خود را در بیرون نمی‌گذرانیم تا فشار روانی خود را تخلیه و باتری خود را دوباره شارژ کنیم. برای مثال، دیگر نمی‌توانیم مانند زمانی که کودک بودیم، در یک چمن‌زار دوچرخه سواری یا در دریاچه بازی کنیم. ما آن فعالیت‌ها را با زمان بیشتری که در رسانه‌های اجتماعی و بازی‌های ویدیویی صرف می‌کنیم، جایگزین کرده‌ایم. پیامد این تغییر این است که ما جامعه ای پر استرس با انواع بیماری‌های سلامت روان هستیم.
سبز و آبی درمانی
طبیعت درمانی به نام های «مراقبت سبز»، «ورزش سبز» یا «سبز درمانی» معروف است زیرا بخش عمده آن گذراندن زمان در فضاهای سبز است.
اما طبیعت درمانی شامل زمان صرف شده در نزدیکی اقیانوس‌های آبی آرامش‌بخش، رودخانه‌ها و دریاچه‌ها نیز می‌شود. قرار گرفتن در نزدیکی محیط‌های آبی از نظر روانی اثر درمانی دارد و به ما روحیه خوبی می‌دهد.
رنگ آبی همچنین نشان دهنده آرامش است. پروژه «سلامت آبی» برنامه‌ای است که مطالعاتی را در مورد رابطه‌ی بین فضاهای آبی و سلامت در 18 کشور در سراسر اروپا انجام داده است. پس از بررسی 18000 نفر، محققان دریافتند که مردم در نزدیکی آبراه‌ها احساس بهتری دارند.
در واقع، شواهد نشان داد که ارتباط مثبتی بین قرار گرفتن بیشتر در معرض فضاهای آبی و سلامت، به ویژه سلامت روان وجود دارد. بنابراین، محققان مفهوم خود را از اکوتراپی گسترش داده‌اند تا فضاهای آبی را نیز در بر بگیرد.
رویکردهای مختلف طبیعت درمانی
مجموعه گسترده‌ای از برنامه های درمانی مبتنی بر طبیعت وجود دارد. روش‌های آرامبخشی مانند باغبانی، قدم زدن در مزرعه‌ای پر از گل، یا قایق‌سواری در رودخانه وجود دارد.
طبیعت درمانی یا اکوتراپی همچنین می‌تواند شامل فعالیت‌ها یا درمان‌هایی باشد که در آنها به طور رسمی توسط درمانگران و رهبران آموزش دیده هدایت می‌شوید.
در این‌جا برخی از انواع رسمی‌تر طبیعت درمانی آورده شده است:
- درمان مرتبط با کشاورزی، که می‌تواند شامل کار با محصولات کشاورزی و پرورش آنها باشد.
- درمان با کمک حیوانات، که ممکن است شامل بازی یا آموزش اسب یا سگ باشد.
- درمان ماجراجویی، که ممکن است شامل قایق سواری در آب یا صخره نوردی باشد.
- بیابان درمانی، که اغلب به گروه هایی از نوجوانان و جوانان با مشکلات رفتاری کمک می‌کند.
- جنگل درمانی که یک تمرین ذهنی است که در آن هنگام قدم زدن در جنگل از حواس پنج گانه خود استفاده می‌کنید.
فواید حضور در طبیعت چیست؟
آنچه علم نشان می‌دهد این است که ما می‌توانیم از قدرت شفابخش مادر طبیعت بهره ببریم و انبوهی از مزایای سلامت روان را به‌دست آوریم. سوال این است که ما از راه‌حلی آسان و مقرون به صرفه برای مشکلات‌مان استفاده می‌کنیم؟
آخرین تحقیقات در روانشناسی دانش ما را در مورد اینکه چگونه گذراندن وقت در طبیعت راهی کم هزینه و بسیار موثر برای بهبود جنبه‌های مختلف سلامت روانی‌مان است، بیشتر می‌کند.
افزایش شادی
کتاب ها و مقالات زیادی در مورد چگونگی افزایش شادی منتشر شده است. یکی از راه های اثبات شده گذراندن زمان بیشتر در طبیعت است. در بررسی تحقیقات گسترده، دکتر گرگوری براتمن، استادیار دانشگاه واشنگتن، به ترسیم مسیری برای سیاست‌گذاران کمک کرد. او و تیمش می‌خواستند چارچوبی برای اندازه‌گیری مزایای سلامت روان ایجاد کنند تا برنامه‌ریزان شهری بتوانند طبیعت‌درمانی را در برنامه‌های آینده خود بگنجانند.
برتمن و همکارانش در مطالعه خود که در Science Advances منتشر شد، شواهدی پیدا کردند که ارتباط با طبیعت با فواید بسیاری از جمله افزایش شادی، احساس خوب، تعاملات اجتماعی مثبت و احساس معنادار بودن زندگی مرتبط است.
کاهش اضطراب، استرس و افسردگی
در یک تحقیق گسترده در حوزه اضطراب، استرس و افسردگی نشان داده شد که محیط‌های غنی از طبیعت بی‌تردید به کاهش پریشانی روانی کمک می‌کنند. این مطالعه محیط‌های شهری را با محیط‌های طبیعی مقایسه کرد. آنچه همچنین مشخص کرد این بود که زمان کمی برای تأثیرگذاری محیط طبیعی بر افراد لازم است.
بطوریکه که حداقل 10 دقیقه نشستن یا راه رفتن، در محیط های طبیعی، تأثیر قابل توجه و مفیدی بر سلامت روان شرکت‌کنندگان داشت. دانشمندان از نشانگرهای روانشناختی و فیزیولوژیکی کلیدی برای اندازه‌گیری در این پژوهش استفاده کردند.
افزایش در توانایی های شناختی
ذهن ما زمانی را که در طبیعت می گذرانیم دوست دارد. در این زمان ما تمرکز بهتر و شناخت دقیق‌تری داریم. مطالعه دیگری نشان داد که قرار گرفتن در معرض محیط‌های طبیعی برای مغز ما مفید است. این کار عملکرد حافظه کاری، انعطاف پذیری شناختی و وظایف کنترل توجه را بهبود می‌بخشد.
چگونه طبیعت را به داخل خانه بیاوریم؟
به دلایل اجتماعی و اقتصادی، همه به راحتی به فضاهای سبز یا آبی دسترسی ندارند. علاوه بر این، در طول آب و هوای نامناسب و ماه های سرد زمستان، حتی آنهایی که امکانات لازم را دارند، ممکن است طبیعت را انتخاب نکنند. جذابیت قدم زدن در کنار رودخانه یا پیاده‌روی در یک حفاظت‌گاه طبیعی ممکن است همواره وجود نداشته باشد.
اگر زمان یا دسترسی محدودی دارید، برنامه کاری‌تان شلوغ است، یا صرفاً با گذراندن مدت زمان طولانی در سرما راحت نیستید، همچنان می‌توانید به راحتی به طبیعت دسترسی داشته باشید.
چگونه فواید طبیعت درمانی را به درون خود بیاوریم؟
- گیاهان را اضافه کنید. آنها نه تنها سموم را از هوا حذف می‌کنند، بلکه تحقیقات نشان می‌دهد که افرادی که زمانی را در اطراف گیاهان می‌گذرانند، نگرانی، همدلی و شفقت بیشتری نسبت به دیگران نشان می‌دهند و همچنین روابط بهبود یافته‌ای دارند.
- با نقاشی یا عکس طبیعت محیط را تزئین کنید. مناظر زیبا، باغ های سرسبز یا مناظر طبیعی را انتخاب کنید. در مطالعه دیگری درباره فواید طبیعت برای سلامتی، محققان دریافتند که تماشای مناظر سبز دوست‌داشتنی منجر به کاهش استرس در شرکت‌کنندگان می‌شود.
- از صداهای طبیعت استفاده کنید و برنامه های صداهای آرامش بخش طبیعت را دانلود کنید. قدرت گوش دادن به آبشار یا صدای باران را دست کم نگیرید. نتیجه فقط افزایش احساس آرامش نیست. نتایج همچنین شامل بازیابی توجه و عملکرد شناختی بهتر است.
معرفی نویسنده: فائزه حاجی‌پور
همیشه به دنبال کشف پیچیدگی‌های روان انسان بودم و هستم.
در دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی تهران، روانشناسی خوندم و بعد برای ادامه‌ی این جستجو مقطع کارشناسی ارشد رو در دانشگاه بهشتی ادامه دادم.
نوشتن برای من نوعی خلق هست و من از خلق کردن لذت می‌برم.
با توجه به علاقه‌مندی‌هام سعی می‌کنم در مقالاتی که برای ماروم تهیه می‌کنم از «روان» و پیچیدگی‌هاش براتون بنویسم.
