رابطه‌ای قوی میان موسیقی و حافظه وجود دارد. موسیقی هیحانات قدرتمندی را برمی‌انگیزد که در نتیجه آن، خاطرات گذشته فراخوانده می‌شوند. وقتی قطعه موسیقی‌ای‌ را که سال‌ها قبل گوش داده‌ایم، مجدد می‌شنویم، به آن لحظه در گذشته سفر می‌کنیم! ما می‌توانیم همه چیز را طوری احساس کنیم که انگار مجدد در همان لحظه حضور یافته‌ایم.

.

انواع حافظه بلند مدت

دو نوع حافظه بلند مدت وجود دارد: حافظه ضمنی و حافظه آشکار. حافظه آشکار، یادآوری قصدمندانه و آگاهانه رویدادهای گذشته می‌باشد. حافظه آشکار شامل مواردی است که فرد آگاهانه آن‌ها را به یاد می‌آورد. مانند یادگیری دروس، یادگیری نام افراد و یا تجارب حضور در مکانی خاص.

حافظه ضمنی، حافظه‌ای است که خارج از آگاهی ارادی ما قرار دارد و در ناخودآگاه ذخیره می‌شود. به عنوان مثال نواختن یک ساز یا یادآوری یک شعر، وقتی کسی چند کلمه اول آن را را می‌خواند، مرتبط با حافظه ضمنی می‌باشند.  بخش بزرگی از حافظه ما در ناخودآگاه ذخیره می‌گردد.

اطلاعاتی که در حافظه آشکار ذخیره می‌شوند، در صورت عدم یادآوری تضعیف می‌گردند. در حالی که اطلاعات حافظه ضمنی، پایدارتر است و در صورت عدم تمرین نیز، احتمالا برای مدتی طولانی باقی می‌ماند. علاوه بر این، اطلاعات حافظه آشکار در شرایطی مانند بیماری آلزایمر، آسیب پذیر می‌باشد.

موسیقی در کدام نوع از حافظه در ارتباط است؟

حافظه ضمنی، می‌تواند با گوش دادن منفعلانه به موسیقی پس زمینه شکل ‌گیرد. گاهی ممکن است تمایل بیشتری به شنیدن برخی از آهنگ های خاص داشته باشیم. به این علت که آن موسیقی را مکررا به عنوان موسیقی پس زمینه شنیده‌ایم. این پدیده روانی به عنوان “اصل آشنایی” شناخته می‌شود. مطابق با این اصل، مواجهه مکرر با رویدادها، باعت می‌شود افراد تمایل بیشتری به آن‌ها نشان دهند.

شرطی سازی کلاسیک یکی از انواع حافظه ضمنی می‌باشد. این نوع از حافظه با ایجاد پیوند میان یک رویداد، هیجان و یا یک قطعه موسیقی، شکل می‌گیرد. برای مثال گاهی یک قطعه موسیقی با یک رویداد بسیار حساس که منجر به برانگیختن هیجانات شما می‌گردد، همراه می‌شود. در نتیجه‌ی این همایندی، آن قطعه می‌تواند منجر به فراخوانی همان هیجانات قوی، در موقعیت‌های دیگر نیز گردد. به عنوان مثال، با شنیدن تیتراژ پایانی یک سریال، داستان و شخصیت‌های آن را به یاد خواهید آورد.

دست انداز خاطره! (نقش موسیقی در گذر عمر)

پیوند ایجاد شده میان خاطرات و آهنگ ها، اغلب در روزهای خاصی از زندگی ما ایجاد می‌شود. اکثر افرادی که بیشتر از 40 سال سن دارند، تمایل دارند خاطرات مربوط به سنین 10 الی 30 سالگی خود را گزارش ‌دهند. روانشناسان این پدیده را “دست انداز خاطره” نامیده‌اند.

در قیاس میان دوران خاطره انگیز و سایر دورهای زندگی‌تان، در دوران خاطره انگیز، این قطعات با خاطرات بیشتری پیوند خواهند داشت. سال‌های نوجوانی و دهه دوم عمر، جز دوران مهم و هیجان انگیز زندگی ما هستند. زیرا در این دوره، بسیاری از تجارب را برای اولین بار کسب می‌کنیم. علاوه بر این، تمایل به شنیدن موسیقی نیز، در اواسط نوجوانی شکل می‌گیرد.

معجزه موسیقی؛ نفوذ به ذهن بیماران مبتلا به آلزایمر

یکی از معدود را‌ه‌های نفوذ به مغز یک بیمار مبتلا به آلزایمر، موسیقی می‌باشد! افراد مبتلا به زوال عقل، می‌توانند با گوش دادن به قطعات موسیقی‌ای که در جوانی شنیده‌اند، خاطرات روشنی را از گذشته بازیابی نمایند. این افراد، علی‌رغم صدمات عمیق وارد شده به حافظه و حتی از دست دادن اطلاعات مرتبط با هویتشان، اطلاعات قابل توجهی را از طریق شنیدن قطعات موسیقی، بازیابی می‌نماید. تحقیقات نشان می‌دهد که قطعات موسیقی که توسط خود فرد انتخاب می‌شود، امکان بازیابی خاطراتی را که بازیابی آن‌ها دشوار بوده‌است، فراهم می‌کند.

درمجموع، موسیقی حتی می‌تواند بازیابی خاطراتی را که با موسیقی خاصی پیوند ندارند نیز، ممکن سازد و همینطور به سالمندان مبتلا به بیماری آلزایمر کمک نماید. بازیابی خاطرات همیشه آسان نیست. گاهی اوقات زمانی که قصد دارید خاطره‌ای را بازیابی کنید، قادر به بازیابی فوری آن نخواهید بود. با این حال، موسیقی به بازیابی تمامی خاطراتی که با آن پیونده خورده است، کمک می‌کند. گوش دادن به یک قطعه موسیقی که در رویدادهای مهم زندگی، مانند عروسی یا مراسم خاکسپاری بسیار تکرار شده است، می‌تواند یک تجربه هیجانی نوستالژیک عمیق را ایجاد کند.

عناوین کلیدی

  • گوش دادن به قطعات خاص، می‌تواند خاطرات خاصی را برانگیزد.
  • موسیقی به یادآوری خاطرات گذشته و نوشتن زندگی نامه، کمک می‌کند.
  • علی‌رغم اینکه برخی از افراد حافظه خود را از دست داده‌اند، قادر به یادآوری خاطرات مربوط به موسیقی هستند.

No comment

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *