استفاده بیش از حد از تلفن یا صفحه نمایش در کتابچه راهنمای رسمی اختلالات روانی انجمن روانپزشکی آمریکا به طور رسمی به عنوان یک اعتیاد (یا یک اختلال مصرف مواد، به قول کارشناسان) شناخته نشده است. با اینحال، دکتر آنا لمبکه، متخصص اعتیاد و استاد روانپزشکی و علوم رفتاری در دانشگاه استنفورد، گفت: «تعداد فزایندهای از متخصصان سلامت روان وجود دارند که میدانند مردم میتوانند به گوشیهای هوشمند خود معتاد شوند.»
دکتر لمبکه خاطرنشان کرد، اعتیاد تا حدی میتواند توسط سه مولفه تعریف شود:
کنترل: استفاده از یک ماده یا انجام یک رفتار (مانند قمار) به روشهایی که خارج از کنترل یا بیشتر از آنچه در نظر گرفته شدهاست، در نظر گرفته شود.
اجبار: اشتغال شدید ذهنی و استفاده از یک ماده (یا انجام یک رفتار) به طور خودکار، بدون تصمیمگیری فعال برای انجام آن.
عواقب: ادامه استفاده، علیرغم پیامدهای منفی اجتماعی، جسمی و روانی.
بسیاری از ما میتوانیم برخی از این رفتارها را در استفاده از تلفن همراه خود تشخیص دهیم.
از سوی دیگر، دکتر آلتر، استفاده بیشاز حد از گوشیهای هوشمند یا صفحه نمایش را اعتیاد واقعی نمیداند، و هم او و هم دکتر لمبکه خاطرنشان کردند که در جامعه سلامت، در این مورد اختلاف نظر وجود دارد. دکتر آلتر گفت: من فکر نمیکنم که این اعتیاد به سطح یک اعتیاد پزشکی برسد. برای من این بیشتر از هر چیزی یک بیماری فرهنگی است.
صرف نظر از اینکه چگونه آن را تعریف میکنیم، هر دو متخصص میگویند راههایی برای کاهش استفاده از تلفنهمراه وجود دارد.
روزه تکنولوژی بگیرید!
یکی از رویکردهایی که دکتر لمبکه آن را بسیار موثر دانسته است، این است که از یک روز تا یک ماه به طور کامل، از استفاده همه صفحهها، نه فقط تلفنهای همراه خودداری کنند.
این استراتژی به طور رسمی در بیمارانی که بیش از حد از صفحه نمایش استفاده میکنند مورد مطالعه قرار نگرفته است، اما شواهد استفاده از آن در سایر انواع اعتیاد، مانند اعتیاد به الکل، نشان میدهد که میتواند موثر باشد.
اینکه چه مدت تصمیم میگیرید روزه بگیرید، به میزان استفاده شما بستگی دارد. برای مثال، یک فرد معمولی ممکن است با یک روزه 24 ساعته شروع کند، در حالی که فردی که استفاده بیش از حد از صفحه نمایش شدیدتر دارد ممکن است بخواهد برای مدت طولانیتری از نمایشگرها دوری کند. البته ممکن است روزه واقعی برای بسیاری از افراد، چه به دلایل شغلی و چه شخصی، کاربردی نباشد، اما هدف این است که تا حد امکان به اجتناب کامل نزدیک شوید.
دکتر لمبکه هشدار داد که بسیاری از افراد، حتی آنهایی که استفاده کمتری از تلفنهای همراه دارند، ممکن است در ابتدا متوجه علائم ترک، مانند تحریکپذیری یا بیخوابی شوند، اما به مرور زمان احساس بهتری خواهند داشت.
قوانینی را در مورد استفاده روزانه از گوشی هوشمند خود تنظیم کنید.
علاوه بر روزه تکنولوژی، دکتر لمبکه و دکتر آلتر توصیه کردند هر روز راههای دیگری را پیدا کنید که با فشار کمتری از تلفن خود فاصله بگیرید. مثلا زمانی را که کارهای مهمتان با تلفن همراه تمام شد آن را در اتاق دیگر بگذارید، یا تلفن همه را در یک جعبه بیرون از آشپزخانه در هنگام صرف شام قرار دهید.
اگرچه این راه بینتیجه، ساده و قدیمی به نظر میرسد، اما از نگاه روانشناسی میدانیم که:« نزدیکترین چیزها به ما در فضای فیزیکی بیشترین تأثیر را از نظر روانی روی ما میگذارند.» دکتر آلتر گفت: اگر به تلفن خود اجازه دهید در هر تجربهای به شما بپیوندد، به سمت آن کشیده خواهید شد و از آن استفاده خواهید کرد. در حالی که اگر از نظر فیزیکی نتوانید به آن دسترسی پیدا کنید، کمتر از آن استفاده خواهید کرد.
از جذابیت گوشی همراه خود بکاهید.
برای مثال، میتوانید با تغییر صفحه نمایش به مقیاس خاکستری یا خاموش کردن اعلانها، جذابیت بصری تلفن خود را کاهش دهید. دکتر آلتر پیشنهاد کرد مرتباً برنامههای چینش برنامههای تلفن خود را تغییر دهید تا پیدا کردن آنها سختتر شود و کمتر شما را به یک سیکل بیاهمیت از بررسی و بازبینی صرفاً از روی عادت سوق دهند.
هر دو متخصص توصیه کردند که برنامههایی که احساس میکنید برایتان جذابیت بیشتری دارد و وسوسه بیشتری را بر میانگیزاند، حذف کنید تا در آرامش بیشتری به ترک ادامه دهید.
دکتر لمبکه گفت: «از برنامههایی استفاده کنید که زندگیتان را غنیتر میکنند، ارزش و معنا میافزایند یا برای کار به آنها نیاز دارید، نه از برنامههایی که نوعی بطالت محسوب میشوند». و اگر برنامههایی که به زندگی شما ارزش میافزایند همان برنامههایی هستند که به آنها احساس اعتیاد میکنید، دکتر لمبکه توصیه میکند از نکات دیگری که ذکر شدهاست استفاده کنید.
سوال بزرگی که باید در مورد استفاده از تلفن همراه از خود بپرسید این است:”در حال حاضر چه کار دیگری میتوانستم انجام دهم؟” آیا کاری هست که بتوانم انجام دهم و برای من مفیدتر باشد؟»
No comment