خود ارضایی، بایدها و نبایدهایی درباره آن

خود ارضایی در یک جمله کسب لذت جنسی شخصی که معمولاً به ارگاسم ختم می‌شود، به دست خود شخص است. 

در گذشته نه چندان دور به محض شنیدن کلمه خودارضایی و یا دیدن شواهدی از آن بسیاری افراد و بخصوص والدین شروع به گفتن مضرات آن مانند نابینا شدن می‌کردند و همین یک مانع بزرگ برای جلوگیری از آن و یا عامل ایجاد ترس و احساس گناه در صورت انجام خود ارضایی می‌شد. 

اما امروز چطور؟ آیا باز هم می‌شود از این طریق جلوی استمناء را گرفت؟ جدای از درست یا غلط بودن آیا امروزه نوجوان و بزرگسال به همین سادگی صحبت، نصیحت و پند دیگران را می‌پذیرد؟ به طور قطع خیر. 

با یک جستجوی ساده در سایت‌های معتبر علمی خیلی زود می‌فهمد که واقعیت چیزی دیگر است. در این مقاله سعی کردیم تا با دادن اطلاعات درست و معتبر در جهت آگاهی بخشی حرکت کنیم و در درجه اول از انجام بیش از حد آن جلوگیری کنیم.

فهرست مطالب

آیا خودارضایی مضر است؟

مسأله اصلی در مورد خود ارضایی زمانی است که مردم (چه مرد و چه زن) به آن معتاد و برای لذت به آن وابسته می‌شوند. با بلوغ استمناء تجربه‌ای است که به سراغ تقریباً همه می‌رود و منع و ترساندن از آن نیز می‌تواند آسیب‌زا باشد. در عین حال بیش از حد طبیعی جلوه دادن آن باعث خواهد شد تا افراد بدون توجه به مضراتش درگیر استمناء بیش از حد شوند. با توجه به اینکه میل جنسی و بلوغ تنها عوامل استمناء نیستند، استمناء زیاد باعث می‌شود عوامل زیربنایی دیگر بررسی و درمان نشوند، عواملی مانند احساس غم یا عدم توانایی مدیریت رفتارهای تکانشی. اگر میل به استمناء زیاد باشد و حتی چند بار در روز وجود داشته باشد، جای نگرانی است.

خود ارضایی باعث چه مشکلاتی می‌شود؟

توجه داشته باشید که هدف از این مقاله ایجاد ترس در شما نیست و این مشکلات در صورت استمناء بیش از حد پیش خواهد آمد.

مشکلات جسمی و روانی استمناء بیش از حد شامل:

  • اضطراب: استمناء افراد را در موقعیتی قرار می‌دهد که شریکی برای رابطه جنسی نیست و به مرور منجر به اضطراب عملکرد می‌شود.  هم مردان و هم زنان با این عادت استمناء بیش از حد ممکن است با خستگی جنسی و عفونت‌های مکرر دستگاه تناسلی نیز مواجه شوند.
  • خستگی مزمن: استمناء باعث تولید هورمون استروئیدی، کورتیزول می‌شود. این امر سرعت متابولیسم را افزایش می‌دهد و بنابراین منجر به احساس خستگی می‌شود.
  • کمردرد یا ناراحتی: استمناء بیش از حد باعث کاهش برخی مواد شیمیایی مثل تولید اکسی توسین می‌شود. کاهش این مواد شیمیایی عصبی باعث آزاد شدن هورمون التهابی پروستاگلاندین E2 می‌شود که یکی از منابع کمردرد است.
  • ناراحتی و درد کشاله ران و/یا بیضه: حلقه‌ای بین غدد هیپوفیز-آدرنال-بیضه وجود دارد که مسئول تولید اکسی توسین و تستوسترون است که خواص ضد التهابی دارند و استمناء بیش از حد منجر به کاهش این تولید می‌شود. در ادامه منجر به درد کشاله ران شده که می‌تواند به بیضه ها کشیده شود و به صورت مزمن ادامه یابد.
  • کوچک شدن آلت تناسلی: هنگامی که در سن پایین‌تر و نوجوانی شروع می‌شود، میزان هورمون‌های رشد در بدن کاهش می‌یابد و در نتیجه منجر به مقدار ناکافی هورمون برای رشد آلت تناسلی به اندازه طبیعی می‌گردد.
  • انزال زودرس: مجدداً به دلیل اثرات استمناء بیش از حد، کاهش هورمون‌ها از جمله تستوسترون و سایر انتقال دهنده‌های عصبی مانند دوپامین و سروتونین منجر به سیستم عصبی پاراسمپاتیک ضعیف می‌شود. نتیجه نعوظ ضعیف‌تر، نشت اسپرم و انزال زودرس است.
  • ریزش مو: سطوح بالای پرولاکتین و DHEA در بدن منجر به عوارض جانبی مانند ریزش مو می‌شود.

عوارض خود ارضایی بر مغز

تصمیم‌گیری برای استمناء یا عدم استمناء یک انتخاب شخصی است. با این حال، استمناء اثرات متعددی دارد، هم مثبت و هم منفی. از جمله تقویت هورمون‌ها و مواد شیمیایی که باعث تقویت احساسات مثبت می‌شود. البته در بحث اعتیاد به خود ارضایی یا زیاده‌روی در استمناء این اثرات مثبت منتفی است. 

اثرات منفی مرتبط با استمناء علاوه بر پیامدهای فیزیکی بر بدن، بر احساس فرد نسبت به انجام خود عمل استمناء متمرکز است. با توجه به مسائل فرهنگی و مذهبی بسیاری از افراد بعد از استمناء   احساس پشیمانی و گناه را تجربه می‌کنند که گاهی این حس‌های منفی و نقد خود می‌تواند مشکلات جدی برای سلامت روان به همراه داشته باشد.

اثرات مثبت خودارضایی بر مغز

تحقیقات نشان می‌دهد که استمناء، و همچنین سایر فعالیت‌های جنسی که لذت جنسی یا ارگاسم را به همراه دارد، باعث ترشح هورمون‌ها و مواد شیمیایی دخیل در مرکز پاداش-لذت مغز می‌شود. این ترشحات می‌توانند اثرات متعددی داشته باشند که در ادامه به آنها اشاره می‌شود.

  • ترشح هورمون و مواد شیمیایی
  • کاهش استرس و اضطراب
  • بهبود خواب
  • کاهش درد
  • بهبود عملکرد سیستم ایمنی
  • خلق و خوی بهبود یافته
  • تمرکز بهتر
  • افزایش عزت نفس
  • بهبود شناخت
  • کاهش فشار خون

در وهله اول به نظر می‌رسد که استمناء گزینه انتخابی مناسبی است اما همانطور که پیشتر گفته شد استمناء زیاد اثرات کاملاً متفاوتی دارد و با توجه به اینکه تجربه‌ای همراه با لذت است می‌تواند به شدت اعتیادآور باشد، پس باید احتیاط کرد. 

در حال حاضر، انجمن روانشناسی آمریکا خود ارضایی و حتی استمناء بیش از حد را به عنوان یک وضعیت سلامت روان نمی‌شناسد. در عوض، اکثر متخصصان حوزه مسائل جنسی استمناء بیش از حد را به عنوان یک رفتار جنسی اجباری (CSB) یا رفتار جنسی خارج از کنترل طبقه بندی می‌کنند. 

بنابراین تیترهای مفید بودن استمناء نباید شما را گمراه کند همان طور که تیترهای وحشتناک جلوه دادن استمناء نباید باعث ترس و احساس گناه شما شود.

اثرات منفی خود ارضایی بر مغز

اثرات مثبت خودارضایی بر مغز
  • برخی ممکن است از نظر اخلاقی یا مذهبی با استمناء مخالف باشند و به دلیل انجام استمناء یا حتی فکر کردن به آن احساس گناه کنند.
  • استمناء بیش از حد می‌تواند باعث مشکلات جسمی مانند تحریک یا شکستگی پوست، تورم اندام تناسلی و گرفتگی عضلات شود.
  • برای برخی افراد دشوار است که به طور مثبت درگیر استمناء شوند، به خصوص در افرادی که دارای اختلال عملکرد جنسی یا سابقه سوء استفاده هستند. این افراد ممکن است شرکت در استمناء را بسیار شرم آور یا حتی ناراحت کننده بدانند.
  • اعتیاد به استمناء

عوارض خودارضایی در نوجوانان

استمناء یک مرحله است که وقتی فرد به بلوغ جنسی می‌رسد ممکن است تجربه کند. استمناء در پسران بیشتر از دختران است. با این حال، استمناء زیاد مضر است و زمانی که بیش از حد انجام شود می‌تواند منجر به عوارض جانبی شود که نه تنها ناحیه مورد نظر بلکه کل بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهد. 

زیاده روی در استمناء می‌تواند مشکلات زیادی مانند مشکلات گوارشی، ضعف سیستم ایمنی، زودانزالی و … را ایجاد کند که به آنها اشاره کردیم و بدترین آن اعتیاد به خودارضایی است که عملکرد و جنبه های دیگر زندگی فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

راه‌‌های درمان خودارضایی

در بعضی از افراد با مشکلاتی مانند  بیماری آلزایمر، اختلال افسردگی،  اختلال دو قطبی، اختلال وسواس فکری عملی، درمان مشکل زمینه‌ای پزشکی اغلب به کاهش اجبارها و رفتارهای جنسی کمک می‌کند. همچنین برخی از داروهای غیرقانونی و داروهای تجویزی، به ویژه آنهایی که سطح دوپامین را افزایش می‌دهند، ممکن است میل جنسی را در افراد افزایش دهند.

در این موارد، قطع یا تغییر مصرف دارو یا مواد مخدر اغلب می‌تواند اجبارهای جنسی مانند استمناء بیش از حد را کاهش دهد. برخی از اشکال روان‌درمانی می‌تواند به کاهش رفتار جنسی اجباری (CSB) و مدیریت عواقب منفی آن کمک کند، از جمله:

  • درمان شناختی رفتاری
  • روان درمانی
  • گروه درمانی
  • زوج درمانی
  • تحقیقات محدود همچنین نشان می‌دهد که برخی از داروها ممکن است به کاهش رفتار جنسی اجباری (CSB) از جمله خود ارضایی کمک کنند.

برخی نکات و تکنیک‌ها نیز می‌توانند به کاهش یا ترک خودارضایی بیش از حد کمک کنند:

  • اجتناب از پورنوگرافی
  • کمک گرفتن از یک متخصص سلامت روان
  • ورزش کافی
  • بهبود ارتباطات و روابط اجتماعی
  • مشغول ماندن
  • درک محرک‌ها
  • خوابیدن در فضایی که امکان خود ارضایی نباشد

استمناء در کجای یک رابطه مناسب است؟

بیشتر زوج ها تک همسر هستند، به این معنی که قرار نیست با دیگران رابطه جنسی داشته باشند. اما آیا این ممنوعیت رابطه جنسی با افراد دیگر شامل رابطه جنسی با خود نیز می‌شود؟

هنگامی که دو نفر در یک رابطه تک همسری با هم قرار می‌گیرند، یک انتظار اعلام شده یا بیان نشده وجود دارد که در ازای عدم برقراری رابطه جنسی با افراد دیگر، شرکا به طور کلی از نظر جنسی در دسترس یکدیگر باشند. برخی از افراد نگران هستند که استمناء مقداری از آن انرژی جنسی محدود را مصرف کند و بنابراین برای شریک زندگی خود کمتر در دسترس خواهند بود. اگرچه ممکن است تا حدودی درست باشد، اما در برخی افراد فعالیت جنسی علاقه جنسی بیشتری ایجاد می‌کند. بنابراین، اگر نگران این هستید که استمناء خود شما یا شریک زندگی شما تجربیات جنسی مشترک را از بین ببرد، با وی در این مورد صحبت کنید. همچنین زوج‌های زیادی هستند که میل جنسی بسیار متفاوتی با یکدیگر دارند. برای این افراد، استمناء می‌تواند تا حدودی حاشیه‌های اختلاف را از بین ببرد تا هر دو طرف از فعالیت‌های مشترک خود لذت بیشتری ببرند غافل از اینکه زیاده‌روی در آن می‌تواند مشکلی بزرگتر از اختلاف میل جنسی ایجاد کند.

راه حل این مشکل یا شاید راه پیشگیری در وهله اول، بحث صادقانه و باز در مورد استمناء است. متأسفانه، بسیاری از زوج‌ها این مکالمات را انجام نمی‌دهند. بهتر است عمداً زمانی را برای مطرح کردن آن انتخاب کنید.

استمناء در کجای یک رابطه مناسب است؟

آیا استمناء در بین زوجین، خیانت محسوب می‌شود؟

انجام هر کار مخفیانه‌ای به ناراحتی بالقوه می‌افزاید: «نه تنها این کار را انجام می‌دهی، بلکه آن را از من پنهان هم می‌کنی!» با نکته حائز اهمیت این است که گاهی استمناء به دلیل یک مسأله جدی زیربنایی است مانند عصبانیت زیاد از یکدیگر که طرفین نمی‌خواهند رابطه جنسی داشته باشند و یا فرار از مواجهه با مشکلات عملکردی احتمالی در رابطه. در این موارد، استمناء نشانه‌ای از مشکلات دیگر است و راهی است برای پیمودن مسیر آسان‌تر در لحظه، به قیمت نتیجه کمتر رضایت‌بخش در دراز مدت.

تمرکز فقط بر محدود کردن استمناء ممکن است شما را از این مسائل دیگر منحرف کند و در نتیجه ایجاد راه حل‌های بهتر و پایدار را تضعیف کند.

عده‌ای معتقدند که استمناء یک امر شخصی است و هیچ کس حق ندارد شخص دیگری را محدود کند. و کسانی هستند که می‌گویند انجام فعالیت‌های جنسی با غیر شریک زندگی حتی اگر به تنهایی باشد، خیانت است. شما و شریک زندگیتان احتمالاً بهتر است در مورد آن بحث مستقیم داشته باشید و به نوعی توافق متقابل برسید.

سخن پایانی

تجربه خودارضایی در بلوغ و دوران نوجوانی اتفاقی است که تقریباً همه بخصوص پسرها تجربه می‌کنند. در برخی مواقع به شناخت بیشتر بدن و بهبود تصویر بدن در ذهن فرد منجر می‌شود، اما با توجه به اینکه برای همه ارگاسم لذت بخش است خطر آنجاست که فرد برای تجربه مجدد آن لذت به استمناء اعتیاد پیدا کند. 

در صورت استمناء بیش از حد هم مشکلات جسمی و هم مشکلات روانی ظاهر خواهند شد. اگر استمناء در زندگی روزمره، روابط، عملکرد جنسی یا سلامت جسمی اختلال ایجاد کند، باید با درمانگر صحبت شود. 

علاوه بر این، اگر استمناء باعث ایجاد احساسات منفی شدید یا فراگیر مانند گناه، شرم، پشیمانی، پریشانی و خجالت شود، حتماً نیاز به مشاوره تخصصی وجود دارد. فرقی نمی‌کند نوجوان باشید یا بزرگسال اگر دچار استمناء بیش از حد هستید حتماً با یک روانشناس متخصص در این حوزه صحبت کنید.

تصویر معرفی نویسنده: پریسا ایازی

معرفی نویسنده: پریسا ایازی

من کارشناسی روانشناسی بالینی و کارشناسی ارشد رو روانشناسی عمومی خوندم. علاقمند به حوزه مدیریت استرس و مراقبه هستم.
حدود ۱۵ سال سابقه کار در زمینه آموزش و کاربرد انواع تکنیکهای ریلکسیشن،مدیتیشن و مایندفولنس دارم.
در حال حاضر به عنوان درمانگر در زمینه‌‌های درمان انواع اختلالات اضطرابی، مشاوره نوجوان و بهبود روابط والدین و فرزند، مشاوره پیش از ازدواج فعال هستم.

نظر شما درباره مزایا و معایب خود ارضایی چیست؟ دیدگاه‌ خود را با ماروم در میان بگذارید.
حال خوب و آروم با ماروم
درخواست مشاوره

No comment

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *