حتما شما هم با فردی که نتواند احساسات خود را مدیریت کند مواجه شدهاید، این فرد میتواند شریک زندگی شما، همکار شما و یا هر فرد دیگری باشد. بلوغ عاطفی در چند کلمه سطح بالا و مناسبی از کنترل و بیان عاطفی است، اینکه چگونه میتوانید به موقعیتها پاسخ دهید، احساسات خود را کنترل کنید و در برخورد با دیگران به شیوهای بزرگسالانه رفتار کنید. سطح پایین بلوغ عاطفی، کیفیت روابط ما را پایین میآورد و به دنبال آن کیفیت زندگی پایین خواهد آمد. مسائل خانوادگی اغلب به کشمکشهایی مربوط میشود که مرزها را تعیین میکند. مشکلات ازدواج معمولاً شامل انتظارات برآورده نشده است. در مشکلات کاری معمولاً تعاملات چالش برانگیز با همکاران ردیابی میشود. آنهایی که مجرد هستند معمولاً به دلیل ناتوانی در تعیین حد و مرز و برقراری ارتباط با نیازهای خود، سابقه روابط ناامیدکننده را نشان میدهند. موضوع هر چه که باشد، در همه این موارد بحث بلوغ عاطفی به چشم میخورد. در این مقاله از ماروم به تعریف بلوغ عاطفی، نشانههای آن و راههای بالا بردن سطح آن خواهیم پرداخت.
فهرست مطالب
بلوغ عاطفی، سخت یا آسان
صادقانه بگوییم، گاهی اوقات بلوغ عاطفی سخت است. بلوغ عاطفی از ما میخواهد حتی زمانی که احساس میکنیم پر از احساسات هستیم، واکنشهای خود را مدیریت کنیم. بلوغ عاطفی مستلزم آن است که تمام تلاش خود را بر روی آنچه میتوانیم کنترل کنیم به جای آنچه در حال حاضر دور از دسترس ماست متمرکز کنیم. و بلوغ عاطفی از ما میخواهد که ترس خود را از مالکیت کامل زندگی خود کنار بگذاریم و تصمیمات سخت و گاهی دردناک بگیریم.
وقتی در مورد مدیریت احساسات صحبت میکنیم، گاهی مراجعان تصور میکنند که از آنها میخواهیم واکنشهای خود را از هر احساسی خالی کنند، ولی اصلا منظور این نیست در واقع، نشان دادن احساسات در شرایط دشوار برای شنیده شدن و انتقال تجربه شما بسیار مهم است و اهرمی را برای تغییر وضعیت موجود فراهم میکند. ناپختگی عاطفی بر روابط تأثیر میگذارد زیرا این روابط از نظر احساسی خسته کننده هستند و مسائل حل نشده دارند.
نشانه های بلوغ عاطفی چیست؟
در این بخش به نشانههای پختگی و بلوغ عاطفی خواهیم پرداخت.
- قبول مسئولیت
افراد دارای بلوغ عاطفی از امتیازات خود در دنیا آگاه هستند و سعی میکنند در جهت تغییر مثبت رفتار خود قدم بردارند، یعنی وقتی مشکلی پیش میآید دیگران (یا خودتان) را سرزنش نمیکنید.
- نشان دادن همدلی
افراد بالغ از نظر عاطفی با انجام کارهای خوب و حمایت از اطرافیان خود به زندگی لذت میبرند.
فرد میداند چگونه خود را به جای دیگران بگذارد.
- مالکیت اشتباهات
فرد با بلوغ عاطفی میداند که چگونه وقتی اشتباه کرده عذرخواهی کند. اشتباهات خود را میپذیرد و سعی میکند راههایی برای اصلاح وضعیت پیدا کند.
- نترسیدن از آسیب پذیری
بلوغ عاطفی به این معناست که در مورد احساسات خود صادق باشید و خود را فردی کامل و دور از آسیب معرفی نکنید.
- شناخت و پذیرش نیازها
آنهایی که از بلوغ عاطفی برخوردار هستند میتوانند زمانی که به کمک نیاز دارند یا در حال فرسودگی هستند اعتراف کنند و این شامل کمک گرفتن از شریک زندگی هم میشود.
- تعیین مرزهای سالم
تعیین مرزهای سالم نوعی عشق و احترام به خود است. فرد با بلوغ عاطفی میداند چگونه و چه زمانی یک خط قرمز را تعریف کند و به دیگران اجازه عبور از آن را ندهد.
ارتباط سن و بلوغ عاطفی
در مورداینکه بلوغ عاطفی با سن ارتباط دارد یا خیر باید گفت در دو کلمه بله و خیر. عوامل زیادی وجود دارد که میتواند بر سطح بلوغ افراد تأثیر بگذارد. قرار گرفتن در معرض طیف گستردهتری از تجربیات در سنین پایینتر یک مورد آن است.
مطالعهای نشان داد که سیگار کشیدن و مصرف الکل نیز میتواند نقش مهمی در رشد مغز نوجوانان داشته باشد و در نهایت بر نحوه بلوغ آنها تأثیر بگذارد.
بخشهای مهم مغز مانند قشر جلوی مغز – که به مهار رفتارهای پرخطر کمک میکند – تا حدود 25 سالگی به طور کامل رشد نمیکنند. این میتواند دلیلی باشد که چرا بسیاری از احساسات نوجوانان اغلب غیرقابل پیشبینی به نظر میرسند.
با این حال، سطح بلوغ عاطفی یک فرد بیشتر به هوش هیجانی وی یا روشی که برای پاسخ دادن به یک موقعیت چالش برانگیز انتخاب میکند بستگی دارد تا سن.
حتی بزرگسالان نیز میتوانند سطح بلوغ عاطفی پایینی داشته باشند. ممکن است با فردی بسیار جوان آشنا شوید که از همسالان خود عاقلتر به نظر میرسد.
آیا راهی برای آزمایش بلوغ عاطفی شما وجود دارد؟
تعداد زیادی تست و آزمون آنلاین وجود دارد که به شما در تعیین سطح بلوغ عاطفی کمک میکند. بسیاری از این موارد برای اهداف سرگرمی هستند و از نظر بالینی قابل اعتماد یا معتبر نیستند.
همچنین میتوانید با پرسیدن چند سوال اساسی از خود شروع کنید تا متوجه سطح بلوغ عاطفی خود شوید:
- چگونه به یک موقعیت استرسزای اخیر واکنش نشان دادید؟
- وقتی در محل کارتان تحت یک مهلت قریب الوقوع هستید، چگونه نیاز خود را برای استراحت ابراز کردهاید؟
ناراحت شدن از دیگران و ناتوانی در شناخت نیازهای خود نشانه آن است که شما ممکن است نیاز به رشد و بلوغ عاطفی بیشتری داشته باشید.
- چگونه با تغییرات غیرمنتظره کنار آمدید؟
افراد با بلوغ عاطفی میتوانند شادی خود را حتی در میان تغییرات ناگهانی به دیگران ابراز کنند.
- آیا اغلب از همه کس و همه چیز خسته شده اید؟
به این فکر کنید که چند بار در روز از دیگران یا موقعیت های مختلف شکایت می کنید.
- آیا ابراز قدردانی می کنید؟
- وقتی همه چیز اشتباه می شود، آیا معمولاً تقصیر را به گردن خود می اندازید یا دیگران؟
اگر مدام درگیر سرزنش خود یا ایراد گرفتن از همه اطرافیانتان هستید، نشان دهنده سطح پایینی از بلوغ عاطفی است.
چگونه می توانیم روی بلوغ عاطفی خودم کار کنیم؟
- یاد بگیرید که احساسات خود را شناسایی کنید.
شناخت احساس خود غمگینی، خشم یا خجالت میتواند به شما کمک کند تا بفهمید چرا به همان شکلی که هستید واکنش نشان میدهید.
به عنوان تمرین، سعی کنید به مدت یک هفته تعداد دفعاتی که توسط دیگران اذیت شدید را در یک دفتر یادداشت کنید.
این کار به شما بینش بیشتری در مورد اینکه چگونه میتوانید به یک موقعیت پاسخ دهید و نیازهای شما چیست میدهد.
- شرم را رها کنید.
با رها کردن شرم، شما آزادید که مسئولیت زندگی خود را بر عهده بگیرید و به جای انتظارات دیگران، بر اساس شرایط خود زندگی کنید.
- مرزهای سالم تعیین کنید
بلوغ عاطفی یعنی اجازه ندهید کسی از مرزهای شما عبور کند.
به عنوان مثال، اگر دائماً با کسی که از شما انتظار داردبرایش وقت بگذارید ، معاشرت میکنید، تعیین حد و مرز نشان میدهد که احترام خود را به خطر نمیاندازید.
- واقعیت خود را بپذیرید و مسئولیت آن را قبول کنید
به زندگی خود نگاه کنید و مسئولیت کامل خوب و بد را به عهده بگیرید. اعمال این نوع مالکیت میتواند به شما کمک کند تا کنترل انتخابهای خود را در دست بگیرید.
یادگیری تشخیص اینکه چه زمانی مرتکب اشتباه شدهاید به شما بینشی میدهد تا از تکرار آن در آینده جلوگیری کنید.
- دیگران را با کنجکاوی مشاهده کنید
در مورد رویکرد خود نسبت به دیگران کنجکاو باشید و از قضاوت رفتار آنها بپرهیزید. به جای اینکه با اظهارات توهینآمیز کسی برخورد کنید، ممکن است تشخیص دهید که زمان آن رسیده است که از یک دوستی ناسالم کنار بیایید.
- الگوی مناسب و شایسته داشته باشید.
یافتن یک الگوی قابل اعتماد میتواند به ما کمک کند تا سطح بیشتری از بلوغ عاطفی را ایجاد کنیم.
آنها به ما این امکان را میدهند که ببینیم راه بهتری برای مدیریت احساسات و نحوه واکنش ما به رویدادهای ناراحت کننده وجود دارد.
بینظمی عاطفی چیست؟
وقتی احساسات از کنترل خارج میشوند، اغلب به این دلیل است که ما احساس ناتوانی و آسیب دیدن میکنیم و باور نداریم که تغییر واقعی امکان پذیر است مگر اینکه سعی کنیم طرف مقابل را به اندازهای که اذیت هستیم در رنج قرار دهیم. بینظمی عاطفی به واکنشهایی اشاره دارد که با محرکها مطابقت ندارند و به نظر خارج از کنترل فرد هستند. رایجترین نمونههای بینظمی عاطفی به دو دسته تقسیم میشوند: خشم و فروپاشی.
عصبانیت زمانی اتفاق میافتد که فرد احساس کند تنها راه بهبود وضعیت، کنترل آن است و تنها راه کنترل آن ترساندن و مجبور کردن طرف مقابل به تسلیم شدن است. خشم تمایل دارد به کسانی که در موقعیتی فرعی هستند کشیده شود. مانند خشم یک مشتری نسبت به یک پیشخدمت فقیر. در روابطی که قرار است برابر باشند، مانند ازدواج، عصبانی شدن اغلب مستلزم یک عنصر تحقیر است: «چطور جرات کردی این کار را با من بکنی؟» کوچک شمردن شریک زندگی مضر است. مهم نیست چه کسی آن را انجام میدهد. این فقط باعث ایجاد رنجش میشود. متهم کردن طرف مقابل و انتقال این پیام به او که ناتوان است فقط اوضاع را پیچیدهتر میکند.
عدم بلوغ عاطفی و دلایل آن
نابالغی عاطفی ناتوانی فرد در بیان یا کنار آمدن با احساساتی است که ماهیت جدی دارند.
در حالی که عدم بلوغ عاطفی میتواند بر روابط تأثیر منفی بگذارد، تحقیقات نشان داده است که میتواند بر رشد حرفهای و توانایی فرد برای یادگیری مهارتهای جدید نیز تأثیر منفی بگذارد.
اگرچه تحقیقات در مورد علت دقیق عدم بلوغ عاطفی بزرگسالان روشن نیست، یک عامل ارتباط قوی بین بدرفتاری یا سوء استفاده در کودکی و ناتوانی در رشد بخشهایی از مغز است.
نمونههایی از عدم بلوغ عاطفی در مقابل بلوغ عاطفی
بین عدم بلوغ عاطفی و بلوغ عاطفی تفاوتهای فاحشی وجود دارد.
بلوغ عاطفی زمانی است که فرد مهارت واکنش مناسب به موقعیتها را داشته باشد و بتواند احساسات خود را کنترل کند
چند نمونه از عدم بلوغ عاطفی در مقابل بلوغ عاطفی عبارتند از:
- روابط: زمان درگیری در یک رابطه، یک فرد بالغ از نظر عاطفی میتواند بنشیند و با آرامش در مورد موضوع بحث کند. یک فرد از نظر عاطفی نابالغ احتمالاً در مورد نقش خود در تعارض حالت تدافعی به خود میگیرد، انجام اشتباهی را انکار میکند، یا به طور کلی از بحث در مورد درگیری اجتناب میکند.
- موقعیتهای حرفهای: اگر مشکلی در کارشان پیش بیاید، یک فرد بالغ از نظر عاطفی، نقش خود را در این مشکل منعکس میکند و مسئولیت آن را میپذیرد. از سوی دیگر، یک فرد از نظر عاطفی نابالغ ممکن است کنترل عصبانیت خود را با همکارانش از دست بدهد یا عصبانی شود که به خاطر کاری که به درستی انجام داده است مورد تحسین قرار نمیگیرد.
- موقعیتهای دنیای واقعی: برای مثال، زمانی که در صف منتظر میماند، یک فرد بالغ از نظر عاطفی صبر و حوصله را تمرین میکند یا با آرامش میپرسد که چقدر طولانیتر است. یک فرد از نظر عاطفی نابالغ احتمالاً شروع به احساس ناامیدی یا پرخاشگری میکند و می تواند فریاد بزند، فحش دهد یا موقعیت را ترک کند زیرا باید منتظر بماند.
نشانه های عدم بلوغ عاطفی چیست؟
عدم بلوغ عاطفی به طرق مختلف ظاهر میشود.
1) رفتار - اخلاق
رفتار یک فرد یکی از سادهترین راهها برای تشخیص سطح پایین بلوغ عاطفی است.
ممکن است متوجه شوید که احساسات یک فرد به طور قابل توجهی تشدید میشود، شبیه به واکنش یک کودک. آنها ممکن است به راحتی گریه کنند، بیش از حد عصبانی شوند یا زمانی که به خواسته خود نمیرسند عصبانی شوند.
سایر علائم رفتاری عبارتند از:
- سرزنش دیگران وقتی همه چیز اشتباه میشود
- دروغ گفتن برای رهایی از موقعیتها یا مکالمات ناراحت کننده
- نام بردن در هنگام درگیری
- ناتوانی در کنترل تکانههای خود، مانند انجام رفتارهای بیپروا
- نیاز به اینکه همیشه در مرکز توجه باشید
- قلدری کردن برای رسیدن به آنچه میخواهند
- انکار نقش خود در یک درگیری یا موضوع
- حمله به دیگران به عنوان نوعی حالت تدافعی
- درگیر شدن در مکانیسمهای دفاعی مضر، مانند سوء مصرف الکل و خوردن بیش از حد مواد غذایی ناسالم.
2) فكر كردن
افرادی که از نظر عاطفی نابالغ هستند، اغلب ابتدا به خود فکر میکنند، با این فرض که همه چیز در اطراف آنها صرفاً گسترش دنیای آنها است. به دلیل این نوع تفکر، آنها به شدت به دریافت توجه مثبت متکی هستند. آنها از هر نوع موقعیت دشوار، منفی یا طاقت فرسایی که ممکن است از آنها بخواهد به احساس شخص دیگری فکر کنند دوری میکنند.
افراد نابالغ عاطفی ویژگیهای مشابهی با افراد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته از خود نشان میدهند. ناپختگی عاطفی شکل کمتر شدید این اختلال روانی در نظر گرفته میشود.
3) ارتباط
برقراری ارتباط برای افراد مبتلا به ناپختگی عاطفی یک حوزه بسیار دشوار است. آنها نه تنها در ابراز احساسات مشکل دارند، بلکه در پردازش احساسات خود نیز مشکل دارند که منجر به عوارض بیشتر در هنگام تلاش برای برقراری ارتباط با دیگران میشود.
چگونه میتوانید بر عدم بلوغ عاطفی غلبه کنید؟
بلوغ عاطفی برای ازدواج امری حیاتی است. اگر در رابطه با فردی هستید که از نظر عاطفی نابالغ است، میتوانید:
- مکالمه را آغاز کنید: با شریک زندگی خود بنشینید و نحوه تأثیر رفتار او بر خودتان را بیان کنید. بر خلاف رفتارهای آنها، روی خود تمرکز کنید.با این کار احساس نخواهند کرد که این حمله شخصی به آنهاست.
- به دنبال کمک حرفهای باشید: صحبت با یک متخصص آموزش دیده میتواند به شما و همسرتان کمک کند تا در یک محیط امن و بدون قضاوت بررسی شوید. همچنین ممکن است به شریک زندگی شما کمک کند تا از اقدامات خود و نحوه تأثیر آنها بر دیگران آگاهی بیشتری بیابد.
برای عملی شدن این گزینه، شریک زندگی شما باید مایل به ایجاد تغییرات لازم باشد. شما نمیتوانید او را مجبور کنید که اثرات منفی رفتار خود را ببیند و تغییرات را ایجاد کند. فراموش نکنید بلوغ عاطفی در ازدواج عاملی مهم است که ازدواجی شاد را رقم میزند
سخن پایانی
داشتن رابطه با فردی که از نظر عاطفی نابالغ است میتواند چالش برانگیز باشد. با این حال، راههایی برای مراقبت از خود در حین تلاش برای بهبود رابطه وجود دارد. با شریک زندگی خود صریح صحبت کنید و حد و مرزهای سالمی را تعیین کنید و به آنها پایبند باشید تا مشخص کنید که رفتارهای خاصی را تحمل نخواهید کرد. اگر بخواهند شما را در زندگی خود نگه دارند، تغییرات لازم را انجام خواهند داد. اگر آنها مایل به رسیدگی به این مسائل نیستند، از بلاتکلیفی رها خواهید شد.
معرفی نویسنده: پریسا ایازی
من کارشناسی روانشناسی بالینی و کارشناسی ارشد رو روانشناسی عمومی خوندم. علاقمند به حوزه مدیریت استرس و مراقبه هستم.
حدود ۱۵ سال سابقه کار در زمینه آموزش و کاربرد انواع تکنیکهای ریلکسیشن،مدیتیشن و مایندفولنس دارم.
در حال حاضر به عنوان درمانگر در زمینههای درمان انواع اختلالات اضطرابی، مشاوره نوجوان و بهبود روابط والدین و فرزند، مشاوره پیش از ازدواج فعال هستم.
No comment