انسان‌های اولیه تنها برای زنده بودن و امرار معاش در تلاش و تکاپو بودند و آگاهی چندانی از ابعاد دیگر زندگی نداشتند. با گذشت زمان طبیبان با تجربه و آزمون و خطا نسبت به جسم انسان آگاهی‌هایی به دست آورده و به مرور و در طی سالیان این آگاهی‌ها به دانش‌های تخصصی مبدل گشتند. در طول همین زمان توجه‌هایی هم به سمت روان انسان جلب شد، اینکه چه ابعاد دیگری در وجود انسان وجود دارد و چه تاثیراتی بر کیفیت زندگی او می‌تواند داشته باشد. و با انجام مطالعات و آزمایش‌های بسیار در گذر زمان روان انسان هم همچون جسم مورد توجه و مراقبت قرار گرفت.
به این ترتیب سبک و کیفیت زندگی از شکل اولیه خود که تنها تلاش برای زنده ماندن و امرار معاش بود به نوعی کاملا متفاوت یعنی در تلاش بودن برای افزایش آگاهی با هدف داشتن زندگی بهتر تغییر کرد.
این امر، با کمک مراقبت از جسم با انجام کارهایی چون ورزش و داشتن تغذیه سالم و همین طور مراقبت از روان با انجام کارهایی چون مدیتیشن و یوگا، مطالعه کتاب‌ها و یا گوش دادن به پادکست‌هایی در زمینه مهارتهای زندگی یا سایر موضوعات مرتبط با سلامت روان و همین طور مراجعه به روانشناس در زمینه‌هایی که نیازمند خدمات تخصصی در زندگی فردی یا خانوادگی خود هستیم رخ می‌دهد.
گفتنی است امروزه داشتن پزشک و روانشناس در زندگی به صورتی که او در مورد جسم و روان ما شناخت داشته باشد و هر زمان که احساس نیاز داریم بتوانیم به او مراجعه کنیم، به عنوان یک فرهنگ در حال ترویج است و از این رو امری مهم و مثبت به شمار می‌رود که با هر بار مراجعه، روانشناس یا مشاور شما با یک انسان جدید روبه رو نیست و نیازی ندارد تا زمانی را برای ارزیابی و شناخت شما بگذارد. این همان چیزی است که در جریان مشاوره و در جلسات اول به عنوان ارزیابی تشخیصی انجام می‌شود. این موضوع در مورد پزشک هم صادق است.
از این رو در این مقاله بر آن هستیم تا نکات لازم و ضروری برای مراجعه به روانشناس را تا اندازه ممکن برای شما بیان کنیم.
بعلاوه من و سایر همکارانم در مجموعه تخصصی ماروم همراه شما هستیم تا در صورت نیاز پاسخگوی سوالات‌تان باشیم.
فهرست مطالب
اهمیت مراجعه به روانشناس
همانطور که در بالا بیان شد، مراجعه به روانشناس به ما کمک می‌کند تا از کیفیت زندگی خود مراقبت کنیم، به این ترتیب ما می‌توانیم شناسایی کنیم در کدام بخش از زندگیمان و چگونه می‌توانیم در این مسیر قدم‌هایی برداریم، البته بدیهی است گاهی حتی تشخیص این مسئله، خود می‌تواند موضوع و دلیل مراجعه به روانشناس باشد.
برای مثال گاهی مراجعین به کلینیک مراجعه می‌کنند و از اینکه فلان مشکل خاص را دارند شکایت می‌کنند، مسائلی چون اختلاف نظر با همسر، افت تحصیلی، شکست در شغل یا رابطه عاطفی یا مواردی دیگر، نداشتن برنامه ریزی و از دست دادن فرصت‌های زندگی، رو به رو شدن با اختلالاتی چون افسردگی، اضطراب، ترس‌های شدید و مرضی و یا اختلالات کمی جدی‌تر چون اختلال شخصیت و سایر موارد. اما گاهی آن‌ها تنها می‌توانند این گزارش را در اختیار درمانگرشان قرار دهند که مدتی است احساس خوبی ندارند، تلاش‌هایشان به نتیجه نمی‌رسد، همه چیز در زندگیشان بهم ریخته یا دیگر اشتیاقی برای ادامه زندگی ندارند و بسیاری موارد دیگر که احتمالا خود شما هم تا این لحظه تجربه‌شان را داشته‌اید.
در تمام این موارد، نکته‌ای که اهمیت مراجعه به روانشناس را نشان می‌دهد این است که روانشناس در طول این مسیر رسالت دارد تا همراه شما باشد( البته در ساختار جلسات مشاوره و بر اساس اهداف درمانی با توجه به نیاز و دلیل مراجعه شما) تا شما بتوانید نسبت به آنچه در وجودتان هست، آگاه شده و قدم‌های موثر و لازم را بردارید.
اهمیت روانشناس در زندگی
ما حتی درشرایطی که با اختلالات روانی روبه رو نشویم، طبیعی است که در طول زندگی با فشار‌ها و استرس‌ها و شرایط‌های سخت و دشوار مواجه خواهیم شد. مسائلی چون چالش‌های تحصیل، انتخاب رشته، شغل، آشنایی و انتخاب همسر، گاهی شکست عاطفی یا طلاق، مواجهه با سوگ، بیماری و بسیاری مسائل دیگر که بخش جداناپذیر از زندگی ما هستند و هر کدام به تنهایی این توان را دارند تا بر زندگی فرد اثر گذاشته یا آن را مختل کنند.
اهمیت روانشناس در زندگی از این رو مطرح می‌شود که در چنین موقعیت‌هایی شما این اطمینان خاطر را در خود خواهید داشت که با قرار گرفتن در کنار یک فرد متخصص و آگاه نه تنها می‌توانید از این دوران عبور کنید، بلکه ضمن کسب آگاهی از طریق آنچه در طول جلسات مشاوره و در فرایند درمان شما رخ می‌دهد، در موقعیت‌های مشابه بعدی گام‌های لازم و موثر را برداشته و این به معنای کسب مهارت در زندگی است.
مراجعه به روان شناس را جدی بگیریم...
ابعاد مختلف وجود ما در کنار هم مجموعه شخصیت ما را شکل می‌دهند. این موضوع نشانه مهمی است از این مسئله که ما نمی‌توانیم این ابعاد را از هم جدا در نظر بگیریم به این معنا که “اگر خلق من پایین باشد، در زنگی با همسرم اثر نخواهد گذاشت” یا “اختلافات من در خانواده، روی کیفیت کار من تاثیرگذار نیست” یا “ترس من از گربه، روابط و فعالیت‌های اجتماعی من را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد”.
مسائل در زندگی انسان‌ها همچون یک لکه جوهر روی کاغذ عمل می‌کنند. در واقع لکه جوهر در نقطه باقی نمانده و به سایر نسوج پارچه رسوخ می‌کند به همین ترتیب یک مسئله هم در جای خود نمی‌ماند و در سایر بخش‌های زندگیمان هم شروع به خودنمایی می‌کند.
در حقیقت یک مسئله می‌تواند این چنین در بخش‌های مختلف زندگی وارد شود، به این مثال توجه کنید:
“از وقتی پدر دوستم از دنیا رفت، با این ترس روبه رو شدم که روزی این مسئله برای من هم رخ خواهد داد، ترس در من چنان شدت پیدا کرد که هر روز هر لحظه تمایل داشتم در کنار پدرم باشم، کم کم در محیط کارم به واسطه گفتگوی تلفنی با پدرم تذکر می‌گرفتم، این مسئله سبب شد فکر کنم فرد لایقی نیستم و نمیتوانم مسئولیت شغلی خود را به خوبی ایفا کنم، از کارم استعفا دادم، مدتی که در خانه بودم خلقم به شدت پایین آمد و دیگر نمیتوانستم به خانواده‌ام به اندازه کافی توجه کنم که این بی‌توجهی ها درنهایت سبب بروز احساس گناه در من شد و…”.
فرهنگ مراجعه به روانشناس
در گذشته‌های دور، در نظر عموم مراجعه به روانشناس، رفتار اجتماع پسندانه‌ای نبود و مردم مایل بودند تا حدالامکان دست به چنین کاری نزنند و در صورتی هم که مجبور به مراجعه می‌شدند آن را از دیگران پنهان کنند، اما امروزه فرهنگ مراجعه به روانشناس به قدری در میان مردم به ثبات رسیده که افراد می‌توانند در خصوص این تجارب خود با همدیگر تبادل اطلاعات کرده و تجارب و آموخته‌های خود را به اشتراک بگذارند.
لازم می‌دانیم این نکته را در این بخش اشاره کنیم که ما در هر سنی و با هر درجه علمی که داریم حتی اگر در رشته روانشناسی هم باشیم، طبیعی است که نیازمند فردی آگاه تر در این رشته و تخصص باشیم، چون همیشه مواردی هستن که یا آگاه نیستیم یا به لحاظ هیجانی آمادگی مواجهه با آن‌ها را به تنهایی و بدون حمایت روانشناس نداریم.
فواید مراجعه به روانشناس چیست؟
وقتی به روانشناس مراجعه می‌کنیم در طی جلسات مشاوره، درمانگر با کمک گام‌هایی که به کمک درمانجو بر‌می‌دارد گویی که در مسیر چیدمان یک پازل حرکت می‌کنند.
در ابتدای درمان، درمانجو با تکه‌های پازل که هر کدام به تنهایی نمی‌توانستند معنا و مفهومی آشکار داشته باشند، رو به رو است ولی وقتی آن‌ها در کنار هم قرار می‌گیرند مراجع به درک عمیقی از مسائل خود دست می‌یابد که باعث ایجاد آرامش در او خواهد شد بعلاوه او بهتر می‌تواند در مقایسه با گذشته مسیر درست را برای ادامه زندگیش انتخاب کند که این جریان به خوبی فواید مراجعه به روان شناس را نشان می‌دهد.
دلایل مراجعه به روانشناس چیست؟
اگر بخواهیم دلایل مراجعه به روانشناس را به صورت تقسیم بندی شده بیان کنیم می‌توان گفت، مشاوره فردی، خانوادگی، تحصیلی و شغلی.
مشاوره فردی می‌تواند شامل ابتلا به انواع اختلالات روانی از اختلالات بسیار رایج چون ترس و اضطراب تا اختلالات کمی جدی تر چون اختلالات شخصیت، اسکیزوفرنی و موارد دیگر باشد. بعلاوه مشاوره فردی در کنار اختلالات می‌تواند روی مهارتهای زندگی افراد متمرکز شده و برای ارتقا بخش‌هایی از شخصیت افراد، چون عزت نفس، اعتماد به نفس و دیگر موارد چون پدیده سوگ و غیره فعالیت کند.
اگر فردی در هر کدام از این موارد با مسئله‌ای روبه رو باشد می‌تواند در صدد کمک از فردی متخصص در آن حوزه خاص که به صورت فردی مراجع می‌بیند، مراجعه کرده و از خدمات تخصصی بهره ببرد.
مشاوره خانواده، شامل روابط همسران قبل از ازدواج و بعد از آن و همین طور در میان اعضا خانواده است.
مشاوره در این جریان بر روابط شما متمرکز بوده و در تلاش هستند تا از طریق ایجاد معنای جدید در ارتباط شما به بهبود آن کمک کنند. گفتنی است جلسات درمان فردی با زوج درمانی و خانواده درمانی از نظر زمان متفاوت است.
مشاوره تحصیلی و شغلی دو هدف را دنبال می‌کنند، تمرکز روی مسائل در طول مسیر تحصیل یا شغل، بعلاوه شناسایی استعداد و توانمندی در مسیر انتخاب رشته تحصیلی و یا شغل کارآمد.
افراد در هر کدام از این مراحل مهم زندگیشان می‌توانند به کمک و یاری خدمات تخصصی، رشته و شغلی را انتخاب کنند که در راستا و همسو با استعداد و توانمندی آن‌ها بوده همینطور با ابعاد و ویژگی‌های شخصیت‌شان همخوان باشد.
برای مثال فردی که به واسطه ویژگی شخصیتی خود تمایل به حضور در محیط شلوغ را ندارد، انتخاب شغل با تعداد ارباب رجوع بالا می‌تواند برایش آسیب‌زا بوده و یا نتواند به صورت موفق در آن عمل کند. همچنین در طولانی مدت احتمالا برایش پیامدهایی چون پایین آمدن خلق را خواهد داشت.
از این رو شما می‌توانید با آگاهی از دلایل مراجعه به روانشناس، با اطمینان خاطر بیشتری درمانگر خود را انتخاب کرده و از دانش تخصصی او بهرمند شوید.
علت مراجعه به روانشناس
همانطور که گفته شد، مسیر زندگی با تمام افت و خیز خود ساخته و معنا می‌شود. آنچه مورد اهمیت قرار می‌گیرد، چگونگی واکنش ما به مسائل و چگونگی عبور ما از آن‌هاست.
این مسائل هر آنچه که باشند، در برهه‌ای از زمان این توانایی را داشته‌اند که ما و زندگیمان را به چالش بکشند. گاهی به دلیل درگیر شدن هیجاناتمان در این چالش قرار می‌گیریم، این یعنی به اندازه‌ای سطح هیجاناتمان بالا می‌رود که نمی‌توانیم از افکار و دانسته‌های خود استفاده کنیم. در مواقع دیگر، با پدیده و تجربه‌ای جدید روبه رو شده‌ایم که تصور می‌کنیم تنها کسی هستیم که در این جهان هستی چنین تجربه‌ای داریم، از این رو از عبور و حل آن خود را عاجز می‌دانیم. در مواقعی دیگر این چالش به این شکل خود را نشان می‌دهد که علی رغم آگاهی توان حرکت را به واسطه انرژی زیادی که از دست داده‌ایم، در خود نمی‌بینیم. مثل تجربه سوگ عزیزان.
در تمام این چالشها، روانشناس صبورانه در کنار مراجع و همراه او می‌شود تا بتواند دوباره به نقطه استقلال رسیده و بدون نیاز به مشاور و رونشناس به مسیر زندگی خود ادامه دهد.
هزینه مراجعه به روانشناس چقدر است؟
عواملی که در تعیین هزینه درمان‌های مشاوره و روانشناس نقش دارند، عواملی چون میزان تحصیلات و تخصص درمانگر است. بعلاوه دولتی یا خصوصی بودن مرکزمشاوره و اینکه درمانگر یا کلینیک زیر نظر کدام ارگان یا مجموعه فعالیت دارند و غیره بستگی دارد.
در ایران به طور معمول مراکز مشاوره زیر نظر سازمان نظام روانشناسی و مشاوره جمهوری اسلامی ایران بوده و هر ساله این سازمان براساس تخصص درمانگران و مدت زمان، این بعد از جلسه درمان را مورد بازبینی قرار داده و نتایج را اعلام می‌کنند.
سخن پایانی
در این مقاله تلاش کردیم تا تمام آنچه مورد نیاز شماست تا احساس نیاز خود به روان‌درمانگر و روانشناس را در خود معتبر و طبیعی بدانید و همینطور اهمیت مراجعه به روانشناس را بیان کنیم.
همچنین به فرهنگ مراجعه به روانشناس پرداختیم و فواید مراجعه به روانشناس را بررسی کردیم.
ما در مجموعه تخصصی ماروم با اعضای متخصص در حوزه‌های گوناگون، همراه شما هستیم و شما می‌توانید بسته به نیاز خود درمانگر مورد تایید خود را در مجموعه ماروم انتخاب کنید.
معرفی نویسنده: رفیعه السادات شهیدی
کارشناسی و کارشناسی ارشد رو در رشته مشاوره و راهنمایی گذروندم.
در زمینه رشد فردی، مهارتهای زندگی و ارتباطی آموزش دیدم و دوره‌های متعددی رو گذروندم؛
چرا که معتقدم در نقش یک درمانگر نیاز به آموزش دیدن و به روز نگه داشتن دانشم یک نیاز اساسی است.
در حال حاضر در زمینه رشد فردی، ترمیم ارتباط با خود و مشاوره پیش از ازدواج، زوج درمانی، شکست عاطفی و روابط خانوادگی به عنوان درمانگر فعالیت دارم.
No comment