مسائل مربوط به اشتغال و سلامت روان ارتباط نزدیکی با هم دارند. وقتی فردی با از دست دادن شغل مواجه می‌شود، اولین احساسی که تجربه می‌کند افسردگی است که ناشی از ناامیدی و عدم احساس امنیت یک فرد بیکار است. رابطه بیکاری و افسردگی رابطه‌ای تنگاتنگ است و اغلب کسانی که بیکار هستند آن را تجربه می‌کنند.
کار، یک نقطه مرکزی در زندگی بسیاری از مردم است. وقتی فردی شغل خود را از دست می‌دهد یا شغلی ندارد، می‌تواند کمبودی را تجربه کند که پر کردن آن دشوار است. بدون اشتغال، افراد ممکن است دچار الگوهای فکری و رفتاری مشکل‌ساز شوند که منجر به اثرات منفی بر سلامت روان از جمله افسردگی بیکاری می‌شود. سود مالی کار در مقابل بیکاری قابل توجه است، اما تأثیرات مثبت کار بر سلامت روانی عمیق‌تر است.
اشتغال موارد زیر را برای فرد فراهم می‌کند:
- فرصتی برای معاشرت با افراد همفکر خارج از خانه
- فاصله گرفتن از عوامل استرس‌زا یا گاهی تنش‌های محیط خانه
- ایجاد احساس ثبات
- تمرین مهارت‌های حل مسئله و مهارت‌های ارتباطی
- تجربه‌هایی برای احساس قدرت، کنترل و رضایت
- شکل‌گیری و ثبات بیشتر هویت
- تقویت عزت نفس و احساس ارزشمندی
فهرست مطالب
بیکاری و سلامت روان
هنگامی که فردی با از دست دادن شغل مواجه می‌شود، معمولاً مجموعه‌ای از عواقب ناخواسته و گاهی غیرمنتظره را تجربه می‌کند. برخی از رایج‌ترین پاسخ‌ها به از دست دادن شغل عبارتند از:
- خشم
- شوکه شدن
- گیجی
- غم و اندوه
- چانه‌زنی
- آسیب به عزت نفس
- احساس گم شدن و بی‌هدفی
اثرات از دست دادن شغل در بسیاری موارد مانند سوگ است. اما آیا بیکاری باعث افسردگی می شود؟ در پاسخ به این سوال باید گفت بیکاری عامل افسردگی است و نقش پررنگی در ایجاد افسردگی بازی می‌کند اما نمی‌تواند به صورت قطعی افسردگی به همراه داشته باشد. عوامل محیطی و زیستی بسیاری در ابتلا به اختلال افسردگی نقش دارند.
چگونه بفهمیم بعد از بیکاری دچار افسردگی شده‌ایم؟
در بسیاری از موارد، علائم افسردگی به آهستگی و پنهانی ایجاد می‌شوند و تشخیص آن را دشوار می‌کنند. به همین دلیل، فرد باید هوشیار باشد تا به سرعت علائم را تشخیص و به متخصص مراجعه کند. شایع ترین علائم افسردگی عبارتند از:
- خلق کم یا تحریک پذیری زیاد
- تغییر در خواب و اشتها
- انرژی و انگیزه کم
- عدم علاقه به فعالیت‌های لذت بخش
- احساس تسریع یا کاهش سرعت
- مشکلات تمرکز و تصمیم گیری
- احساس بی‌ارزشی یا گناه بیش از حد
- افزایش افکار مرگ، مرگ و خودکشی
افراد معمولاً برای دریافت تشخیص نیاز به علائم متعدد افسردگی دارند، اما حتی یک یا دو نشانه نشان می‌دهد که افسردگی ناشی از بیکاری در حال شکل‌گیری است.
درمان افسردگی بیکاری
دست و پنجه نرم کردن با افسردگی بیکاری می‌تواند بسیار دشوار باشد. زمانی که بیکار یا از نظر مالی دچار مشکل هستید، تجربه علائم افسردگی بیکاری غیر معمول نیست.اگر قبلاً افسردگی را مدیریت کرده‌اید، ممکن است علائم و نشانه‌های خاص خود را بشناسید. اما اگر این اولین بار باشد که علائم آن را تجربه می‌کنید باید دریابید که آیا بیشتر از فراز و نشیب‌های معمول بیکاری است یا افسردگی بیکاری است. یک مطالعه در سال 2015 به دلیل ارتباط نزدیک بین بیکاری و افسردگی در بزرگسالان جوان به نرخ بالای بیکاری در آن زمان به عنوان یک نگرانی بهداشت عمومی اشاره کرد. مدیریت افسردگی بیکاری تمام تلاش شما را می‌طلبد، اما چندین کار اساسی وجود دارد که می‌توانید برای مقابله با افسردگی بیکاری انجام دهید:
- برای مراقبت از خود استراحت کنید.
اگر دائماً نگران وضعیت خود هستید و احساس استرس می‌کنید، سعی کنید متوقف شوید و استراحت کنید. وقتی افسرده هستیم، اغلب به خودمان فضایی برای استراحت نمی‌دهیم. در برخی موارد، استراحت نکردن می‌تواند به دلیل بی قراری و مشکل در تمرکز باشد که همراه با انواع افسردگی از جمله افسردگی بیکاری است. در حالی که استرس گاهی اوقات می‌تواند انگیزه خوبی باشد، استرس شغلی و اضطراب ناشی از بیکاری و بی‌ثباتی مالی می‌تواند به سلامت جسمی و روانی شما آسیب برساند. در واقع، استرس بی‌امان، به عملکردهای بدن در طولانی مدت آسیب می‌رساند. زمانی را برای مراقبت از خود و انجام کارهایی در زمان استراحت خود اختصاص دهید درست مانند زمانی که یک کار تمام وقت داشتید. به عنوان مثال، می‌توانید سعی کنید ذهن خود را از استرس پاک کنید – حتی برای چند دقیقه – و در بیرون پیاده روی کنید یا برنامه تلویزیونی مورد علاقه خود را تماشا کنید. ممکن است به نظر یک اقدام کوچک باشد، شما را به بودن در لحظه حال و فاصله گرفتن از افسردگی بیکاری دعوت می کند.
- روی “سلفی”های خود کار کنید. خودگویی و عزت نفس
اگر با افسردگی بیکاری زندگی می‌کنید، گاهی اوقات دیدن ارزش خود دشوار است. اما شما نقاط قوتی دارید و مهم است که آنها را از روزی که مشغول به کار شدید به خاطر بسپارید. تمرکز بر نقاط قوت خود به شما کمک می‌کند تا عزت نفس و احساس ارزشمندی خود را افزایش دهید.
- اندورفین: خلق و خوی خود را تقویت کنید.
ممکن است درباره اندورفین‌ها زیاد شنیده باشید اینکه چقدر می‌توانند احساس خوبی در شما ایجاد کنند. یکی از علائم افسردگی بیکاری از دست دادن علاقه به چیزهایی است که قبلاً از آن لذت می‌بردید. اگر احساس می‌کنید سرگرمی‌های فعلی‌تان لبخندی بر لبانتان نمی‌آورد یا احساس رضایت در شما ایجاد نمی‌کند، اکنون زمان آن است که دنبال راه تازه‌ای باشید. انجام یک سرگرمی که برای شما شادی می‌آورد، انجام ورزش با فشار متوسط و حتی خوردن غذاهایی مانند شکلات تلخ و غذاهای تند، همگی می‌توانند ترشح اندورفین را افزایش داده و خلق و خوی شما را بهبود بخشند.
- خانه، امور مالی و زمان خود را دوباره سازماندهی کنید.
بسیاری از افراد تحت تأثیر محیط خود هستند و بی‌نظمی در محیط شما می‌تواند باعث اختلال در احساسات شما شود.
سعی کنید گام‌های کوچکی برای سازماندهی عناصر زندگی خود بردارید که بتوانید امور را مدیریت کنید. در ابتدا یک هدف کوچک و قابل کنترل تعیین کنید و پس از تکمیل آن، یک هدف کوچک دیگر تعیین کنید. قبل از اینکه متوجه شوید، آن گام های کوچک به یک تغییر واقعی تبدیل می‌شود.
- با دیگران ارتباط برقرار کنید.
مطالعه‌ای در سال 2017 نشان می‌دهد که ارتباطات اجتماعی قوی می‌تواند یک شاخص و عامل احتمالی کمک‌کننده برای سلامت کلی فرد باشد. تقویت ارتباطات اجتماعی راه خوبی برای مبارزه با تنهایی و ایجاد جایگاه خود در حلقه‌های اجتماعی است.
- جستجوی کمک
شاید فکر می‌کنید افسردگی بیکاری فقط موقتی است و در صورت یافتن شغل از بین می‌رود که البته اگر علائم افسردگی شما موقعیتی باشد، این احتمال وجود دارد.
اما اگر افسردگی شروع به تسخیر زندگی شما کند یا باعث شود روابط و عملکرد شما تحت تاثیر قرار گیرد، نیاز به یک متخصص حوزه سلامت روان دارید. یک برنامه درمانی به روز می‌تواند به شما در مدیریت بهتر علائم، خلق و خو و توانایی روزانه برای عملکرد کمک کند.
- برای ورود مجدد آماده شوید.
با نزدیک شدن به تاریخ بازگشتتان به کار، آن تاریخ را در تقویم یادداشت کرده تا بتوانید خودتان را آماده کنید.
اگر هنوز شغلی نیافتید، شما شکست نخورده‌اید بسیاری از افراد در وضعیت مشابهی هستند. مهم این است که تلاش کنید و برای بازگشت به کار و شاغل شدن در خود انگیزه ایجاد کنید.
بیکاری و افسردگی در مردان و زنان
در حالی که تأثیر مضر بیکاری را می‌توان برای هر دو جنس احساس کرد، تحقیقات نشان می‌دهد که مردان بیشتر از زنان از پیامدهای نامطلوب آن رنج می‌برند، به ویژه در کوتاه مدت.
میزان افسردگی بیکاری در مردان بیکار دو برابر زنان بیکار است و بیکاری ممکن است خطر خودکشی مردان را دو یا حتی سه برابر کند. مردان بیکار 20 درصد بیشتر از سایر افراد جامعه خطر مرگ را تجربه می‌کنند. هر چه بیکاری طولانی‌تر باشد سال‌هایی که فرد با سلامت جسمانی و بدون نیاز به دیگران بتواند زندگی کند کوتاه‌تر خواهد بود و این ارتباط فقط در مردان مشاهده می‌شود. مردان در سن کار 40 درصد کمتر به پزشک عمومی مراجعه می‌کنند. بیکاری و افسردگی در زنان نیز می‌تواند بسیار آسیب‌زا باشد اما آنچه قطعی است آسیب بیشتر مردان در این ماجراست.
دلایلی که بیکاری بر سلامت افراد تأثیر می‌گذارد و اینکه چرا مردان بیشتر تحت تأثیر آن قرار می‌گیرند، پیچیده است و از فردی به فرد دیگر متفاوت است. مردان بیکار در مجموع بیشتر از زنان درگیر رفتارهای پرخطر مانند سیگار کشیدن یا عدم فعالیت هستند. شوک روانی ناشی از بیکاری و نامشخص بودن وضعیت نیز در این امر نقش دارد. برخی تحقیقات همچنین نشان می‌دهند که ارتباط فرهنگی قوی بین شغل و موقعیت مردانه نیز در این امر اثرگذار است.
بیکاری و افسردگی در ایران
امروز در بسیاری از کشورها معضل بیکاری وجود دارد و بسیاری از فارغ التحصیلان نمی‌توانند شغل مناسبی بیایند بخصوص بیکاری و افسردگی در جوانان می‌تواند پیامدهای اجتماعی مهم و جدی داشته باشد. بیکاری جوانان در ایران نیز موضوعی غیر قابل انکار و عاملی مخرب برای سلامت روان افراد است که می‌تواند منجر به طرد اجتماعی و ناآرامی شود.
جوان شاغل با داشتن نقش مؤثر در جامعه، احساس ارزشمندی خود را پرورش می‌دهد و با رسیدن به اهداف خود انگیزه خودش را تقویت می‌کند. این در حالی است که بیکاری جلوی تمام آرزوهای یک جوان را می‌گیرد و اگر تغییری در این امر چه توسط خود فرد چه جامعه ایجاد نشود، می‌تواند افسردگی بیکاری را به همراه داشته باشد.
چگونه با افسردگی به دلیل بیکاری به روش‌های سالم کنار بیاییم؟
افراد به جای تکیه بر الکل و سایر داروها برای مقابله با افسردگی ناشی از بیکاری، باید بر مهارت‌های مقابله‌ای سالم تمرکز کنند. سالم‌ترین مهارت‌ها ممکن است در ابتدا ناراحت‌کننده و چالش برانگیز به نظر برسند، اما با گذشت زمان بهترین تاثیرات را ایجاد می‌کنند. برخی از مهارت‌های مفید برای مقابله با افسردگی بیکاری عبارتند از:
- ساختن یک روال: برنامه‌های کاری می‌توانند روال یک فرد را دیکته کنند، بنابراین وقتی آن برنامه به پایان می‌رسد، خود را سردرگم می‌یابند. شکل‌گیری الگوها و برنامه جدید حس عادی بودن شرایط را ایجاد می‌کند و در بهبود افسردگی بیکاری مؤثر است.
- تعیین اهداف: رفتن به سمت کار باعث می‌شود که انسان اهدافی را تعیین کند و برای رسیدن به آنها تلاش کند، که منجر به احساس قدرت و کنترل می‌شود. حال، فرد باید اهداف جدیدی را خارج از محیط کار تعیین کند تا این احساسات را ادامه دهد.
- قالب‌بندی مجدد برداشت‌های خود: اگر فردی از دست دادن شغل را یک بحران بداند، به احتمال زیاد دچار افسردگی بیکاری خواهد شد. اگر وی بتواند دیدگاه خود را تغییر دهد و موقعیت را به عنوان فرصتی برای رشد ببیند، می‌تواند احساس خوش بینی و نشاط کند. تنها تفاوت در دیدگاه است.
- تقویت پیوندهای اجتماعی: از دست دادن و افسردگی باعث منزوی شدن افراد و دور شدن آنها از نزدیکان می‌شود. انتخاب کنید که به جای تنهایی به عشق و حمایت برسید. با دوستان و خانواده خود ارتباط برقرار کنید.
کلام پایانی
همه افراد در مقاطع مختلف زندگی خود سطوحی از غم و اندوه، نگرانی، استرس و تحریک‌پذیری را تجربه می‌کنند، بنابراین به یک متخصص بهداشت روانی آموزش دیده برای تمایز بین گزارش‌های معمولی و غیر معمول نیاز است. در این مقاله سعی شد تا راهکارهایی برای مواجهه با بیکاری ارائه شود اما باید در نظر داشت که اگر افسردگی به صورت یک اختلال باشد و عملکرد فرد را دچار مشکل کرده باشد علاوه بر انجام این راهکارها برای درمان اختلال باید از یک متخصص کمک گرفت. کمک همیشه برای کسانی که نیاز دارند در دسترس است. اگر در حال حاضر به دلیل مشکلات بیکاری نیاز به کمک یک روانشناس متخصص دارید حتما با ماروم تماس بگیرید.
معرفی نویسنده: پریسا ایازی
من کارشناسی روانشناسی بالینی و کارشناسی ارشد رو روانشناسی عمومی خوندم. علاقمند به حوزه مدیریت استرس و مراقبه هستم.
حدود ۱۵ سال سابقه کار در زمینه آموزش و کاربرد انواع تکنیکهای ریلکسیشن،مدیتیشن و مایندفولنس دارم.
در حال حاضر به عنوان درمانگر در زمینه‌‌های درمان انواع اختلالات اضطرابی، مشاوره نوجوان و بهبود روابط والدین و فرزند، مشاوره پیش از ازدواج فعال هستم.
No comment