مثل ویتامین C، کمبود بقیه ویتامین‌ها و مواد معدنی هم می‌تونه باعث بروز بیماری‌های تغذیه‌ای بشه که روی مغز انسان تأثیر منفی میذاره. به عنوان مثال، سطوح پایین ویتامین B3/نیاسین در رژیم غذایی – که معمولاً توی گوشت و ماهی پیدا میشه – باعث پلاگر میشه، بیماری که در اون افراد دچار زوال عقل میشن.

در مدل‌های حیوانی، کاهش یا مسدود کردن تولید نیاسین تو مغز باعث آسیب عصبی و مرگ سلولی میشه. در مقابل، نشون داده شده که افزایش سطح نیاسین اثرات بیماری‌های عصبی مثل آلزایمر، هانتینگتون و پارکینسون رو کاهش میده. مطالعات مشاهده‌ای در مورد انسان نشون میده که سطوح کافی نیاسین ممکنه در برابر این بیماری‌ها به عنوان محافظت‌کننده عمل کنه، اما نتایج هنوز قطعی نیست! جالب توجهه که کمبود نیاسین ناشی از مصرف مقادیر زیاد الکل می‌تونه منجر به اثرات مشابهی بشه که توی پلاگر دیده شده.

مثال دیگه‌ای از تأثیر کمبود مواد مغذی روی عملکرد مغز رو میشه در مورد عنصر ید دید که مثل نیاسین باید از رژیم غذایی فرد به دست بیاد. ید، که تو غذاهای دریایی و جلبک‌های دریایی وجود داره، مثل یه بلوک ساختمونی ضروری برای هورمون‌های تیروئیده – مولکول‌های سیگنالی که برای بسیاری از جنبه‌های زیست‌شناسی انسان از جمله رشد، متابولیسم، اشتها و خواب مهمن. سطوح پایین ید از تولید مقادیر کافی هورمون‌های تیروئید جلوگیری کرده و این فرآیندهای فیزیولوژیکی ضروری رو مختل می‌کنه.

ید به ویژه برای رشد مغز انسان مهمه. قبل از اینکه نمک سر سفره‌هامون با این ماده معدنی در دهه 1920 غنی بشه، کمبود ید یکی از دلایل اصلی ناتوانی شناختی در سراسر جهان بود. اینطور به نظر میرسه که معرفی نمک یددار به افزایش تدریجی نمرات IQ در قرن گذشته کمک کرده.